در دوره آموزشی فارسی پنجم دبستان چیزی که هدف قرار می‌گیرد مهارت‌های زبانی، گوش کردن، صحبت کردن، خواندن و نوشتن است. از دیگر اهداف فارسی پنجم ایجاد یک نظم فکری در دانش آموز میباشد. البته با اینکه تقویت مهارت‌های زبانی در سال‌های اول و دوم صورت می‌پذیرد تقویت این مهارت‌ها در سال‌های بعدی نیز مورد توجه قرار دارد.
“برای تثبیت و تکمیل مهارت‌های خواندن و نوشتن دانش آموز شما، استفاده از اپلیکیشن فاب را به شما توصیه می‌کنیم.”
ساختار کتاب در دوره آموزشی فارسی پنجم دبستان
کتاب فارسی پنجم شامل 152 صفحه، 6 فصل و در مجموع 17 درس میباشد که دو درس آن به عنوان دروس آزاد در نظر گرفته شده است. ساختار این کتاب حاوی موارد زیر است:
متن درس به صورت نثر یا شعر
در آغاز هر درس یک الی دو نثر یا شعر آورده شده است که هدف از آن گسترش دامنه واژگان و تقویت مهارت‌های خواندن دانش آموز میباشد.
درست و نادرست
قسمت درست و نادرست در تمام دروس وجود دارد و شامل پرسش‌هایی است که حافظه فرد را تقویت می‌کند و دقت و توجه آن‌ها را افزایش می‌دهد.
واژه‌آموزی
در این بخش از دوره آموزشی فارسی پنجم دبستان دانش آموزان با کلمه سازی و ساختار کلمات آشنا می‌شوند.
درک مطلب و دانش زبانی
در این مبحث مهارت‌های زبانی و خوب صحبت کردن و همچنین خوب گوش کردن آموزش داده می‌شود. مباحث دانش زبانی و واژه آموزی در بین تمام دروس یکی در میان تا پایان کتاب آورده شده است.
تصویرخوانی و صندلی صمیمیت
هدف در این بخش از فارسی پنجم خوب اندیشیدن، خوب دیدن و خوب سخن گفتن است و به این صورت است که دانش آموزان پس از دقت در تصاویر برداشت خود را بیان می‌کنند.
شعرخوانی و صندلی صمیمیت
این تمرین در درس‌های 2 و 6 و 12 ارائه شده است و در این فعالیت‌ها دانش آموزان با نکات شعر خوانی همراه با آهنگ و لحن مناسب آشنا می‌شوند.
گوش کن و بگو
این قسمت در درس‌های 4 و 10 و 14 فارسی پنجم آورده شده است که هدف از آن بهبود درک شنیداری دانش آموز است. به این صورت که دانش آموز با گوش دادن دقیق به بحث کلاسی به پرسش‌ها پاسخ می‌دهد.
نمایش
در نمایش هدف‌های زیادی نهفته است که موارد زیر از آن جمله هستند:
قدرت سخن گفتن در برابر جمع، تقویت اعتماد به نفس، هوش حرکتی و کاهش کم رویی دانش‌آموزان. این بخش در درس‌های 5 و 10 و 17 کتاب درسی فارسی پنجم قابل آورده شده است.
بخوان و حفظ کن
بخش بخوان و حفظ کن در تمامی فصل‌ها آمده است و هدف آن پرورش حافظه و تقویت فن بیان دانش آموز میباشد.
بخوان و بیندیش
این قسمت نیز در درس‌های 2، 5، 7، 12، 15 و 17 آمده که هدف از ارائه این مبحث تقویت قدرت درک متن و تفکر است و در آخر هم با پرسش‌هایی اطلاعات دانش آموز را به چالش می‌کشد.
حکایت
در آخر هر فصل کتاب فارسی پنجم متنی تحت عنوان حکایت آمده است که هدف از آوردن آن آموزش ضرب المثل‌های ایرانی و درک مطلب و همینطور تقویت قدرت تشخیص دانش آموز است.
بخش‌های کتاب فارسی پنجم و هدف‌های هر بخش
آفرینش
- آشنایی با آفرینش خدا و تفکر درباره آن
- تقویت حافظه و توانایی حفظ شعر
- آموزش نکات دستوری
- گسترش دایره کلمات دانش‌آموزان
- تقویت مهارت روان خوانی با رعایت لحن مناسب در آموزش فارسی پنجم
- تقویت مهارت درک مطلب و بهبود سواد خواندن
- آشنا شدن با شاعران بزرگ مانند سعدی و پروین دولت‌آبادی
- گسترش دایره واژگان با کمک گرفتن از تضاد معنایی کلمات
- تقویت سواد دیداری
- توانایی انتقال پیام در قالب نمایشنامه
- آموزش انواع ضرب‌المثل‌ها و کاربرد آن‌ها
- بهبود توانایی قصه‌گویی و شناخت ساختار آن
- تقویت مهارت نوشتن، املا و نگارش و پرورش ذهن خلاق
- بهبود مهارت سخن گفتن و تصویر خوانی
- پرورش علاقه‌مندی به زیبا نویسی و خط تحریری
دانایی و هوشیاری
- آماده سازی بستر توسعه و به کارگیری تفکر و تعقل در زندگی
- تقویت مهارت حفظ شعر و پرورش حافظه
- تقویت مهارت درک مطلب و بهبود سواد خواندن
- ایجاد نگاه مثبت در دانش‌آموزان در زمینه بهره‌گیری از قدرت افکار
- گسترش شبکه واژگان ذهنی دانش‌آموز در یادگیری فارسی پنجم
- به وجود آوردن علاقه‌مندی به خط تحریری و اصول درست‌نویسی
- کسب مهارت درک مطلب و کاربرد ضرب‌المثل‌ها
- بهبود توانایی سخن گفتن به کمک سواد دیداری
- تقویت توانایی روان‌خوانی با رعایت لحن‌ها
- توانایی حل مسئله با فکر کردن و کمک گرفتن از توانایی‌های ذهنی
- بهبود روحیه دانش‌اندوزی و خردورزی
- تمرین خاطره‌گویی و قصه‌گویی
- تقویت مهارت گوش دادن و بهره‌گیری از آن در نوشتن
- آشنایی با شاعرانی همچون فردوسی و ناصرخسرو
- تقویت مهارت نوشتاری، خاطره‌نویسی به شکل صحیح
- آشنایی بیشتر با معنا و مفهوم اشعار و بازگردانی آن‌ها به نثر ساده و روان در آموزش فارسی پنجم
- تقویت بعضی صفت‌های خوب مانند صداقت و راستی
- گسترش دایره واژگان به وسیله ایجاد واژگان جدید با روش ترکیب کلمه‌ها
ایران من
- تقویت مهارت خواندن و رعایت لحن و آهنگ متن
- آموختن شرح حال نویسی
- گسترش دامنه لغات با ساخت واژگان جدید به وسیله ترکیب کلمات در فارسی پنجم
- تقویت حس وطن دوستی و گرایش به دفاع از عزت میهن
- تقویت روحیه بزرگداشت و احترام به خدمتگزاران وطن
- آشنا شدن با صفت پایداری و معنای ادبیات مقاومت
- بهبود مهارت درک مطلب و دریافت مفهوم
- تقویت مهارت سخن گفتن و سخنرانی
- بهبود مهارت گوش دادن و درک مطلب به واسطه تقویت حافظه شنیداری در یادگیری فارسی پنجم
- علاقه مندی به حفظ شعر و خواندن اشعار متعدد
- آشنایی بیشتر با اهمیت زبان رسمی و ملی و ویژگی‌های آن
- بهبود مهارت نوشتاری، نوشتن متن زیبا با توجه به حس شنوایی و شرح حال نویسی
- تقویت درک مثل و علاقه مندی به یادگیری ضرب‌المثل‌ها
- علاقه به خوش نویسی و خط تحریری
- آشنایی بیشتر با نمادهای ملی کشور ایران
نام‌آوران
- تقویت روحیه خودباوری و اعتماد به نفس
- احترام به بزرگان فرهنگی و هنری
- گسترش دایره لغات، بهبود سواد خواندن و درک مطلب
- آشنایی دانش‌آموزان با اجزای جمله
- شناختن چهره‌های ماندگار و حماسی
- بهبود روحیه پشتکار و خدمت به مردم
- تقویت احساس علاقه‌مندی به شخصیت‌های مشهور علمی و فرهنگی و بررسی سرگذشت آن‌ها
- تقویت مهارت‌های زبان آموزی، سخن گفتن، گوش دادن، خواندن و نوشتن
- کسب مهارت در نوشتن خط تحریری و زیبا نویسی
راه زندگی
- بالا رفتن اعتماد و ایمان به خدا در تمام مراحل زندگی
- آشنایی با بعضی از لغات و مضامین اخلاقی، شخصیت‌ها و مفاهیم دینی موثر در زندگی
- ایجاد علاقه در دانش‌آموزان به مطالعه ضرب‌المثل‌ها و درک پیام و کاربرد آن‌ها
- افزایش درک دانش زبانی در دانش‌آموزان با انجام تمرین‌های مرتبط
- تقویت شناخت واژگان از راه گسترش واژه
- تقویت و گسترش دامنه لغات از راه ترکیب سازی
- بالا بردن درک مفهوم تصویر و بیان پیام آن از طریق تصویر خوانی
- بالا بردن علاقه و بهبود توانایی قصه‌گویی و قصه‌خوانی
- بهبود درک شنیداری از طریق دقت در داستان‌های شنیداری
- تقویت تشخیص دانش‌آموزان نسبت به کاربرد بعضی از حروف ربط یا اضافه مانند چون و چو.
- تقویت مهارت درست نوشتن
- آشنایی با ابزارهای انسجام گزاره‌های متن
- بهبود مهارت املا و خوش‌نویسی
علم و عمل
- آشنا شدن با سخن گفتن متناسب با مخاطب و موقعیتی که فرد در آن قرار دارد.
- آشنا شدن با نوشته های تحقیقی و تحقیق نویسی
- تقویت مهارت درک مطلب و بهبود خواندن
- ایجاد علاقه نسبت به مطالعه و کتاب خوانی و مطالعه سرگذشت مشاهیر
- بهبود مهارت گوش دادن و توجه به لحن داستان
- بهبود شناخت و کاربرد ضرب‌المثل‌ها
- آشنایی با فضیلت‌های اخلاقی و رفتاری بعضی از دانشمندان ایرانی
- ایجاد و تقویت روحیه پرسش‌گری و کسب علم
- بهبود توانایی در مهارت نوشتن با رعایت نکته های نوشتاری
- بهبود مهارت دقت کردن به جزئیات و استفاده از آن در مهارت‌های زبانی
- گسترش دامنه واژگان
- تقویت توانایی حفظ شعر
- آشنا شدن با فناوری‌های جدید و کاربرد علوم و فنون در زندگی
نام درس‌های کتاب فارسی پنجم
- درس اول: (تماشاخانه)
- درس دوم: (فضل خدا)
- درس سوم: (رازی و ساخت بیمارستان)
- درس چهارم: (بازرگان و پسران)
- درس پنجم: (چنار و کدوبن)
- درس ششم: (سرود ملی)
- درس هفتم: (فرهنگ بومی)
- درس هشتم: (دفاع از میهن)
- درس نهم: (نام آوران دیروز، امروز و فردا)
- درس دهم: (نام نیکو)
- درس یازدهم: (نقش خردمندان)
- درس سیزدهم: (روزی که باران بارید)
- درس چهاردهم: (شجاعت)
- درس پانزدهم: (کاجستان)
- درس شانزدهم: (وقتی بوعلی، کودک بود)
- درس هفدهم: (کار و تلاش / نیایش)
بودجه بندی دوره آموزشی فارسی پنجم دبستان در یک سال
بودجه بندی کتاب فارسی پنجم به این صورت است که در هر هفته 7 جلسه آموزشی 50 دقیقه ای وجود دارد و برای هر درس میانگین 9 تا 11 جلسه در نظر گرفته شده است. تدریس کل کتاب فارسی پنجم باید تا پایان اردیبهشت ماه به پایان برسد و زمان باقیمانده به مرور مباحث اختصاص یابد.
جمع بندی
دوره آموزشی فارسی پنجم دبستان از جمله مهم‌ترین آموزش‌هاست که باید اصولی و دقیق صورت بپذیرد. خصوصا برای افرادی که قصد دارند در رشته ادبیات و علوم انسانی ادامه تحصیل دهند اهمیت این موضوع دو چندان خواهد شد. با این حال این درس در تمام پایه‌ها و حتی در دانشگاه هم وجود دارد و اینکه برای موفقیت در این درس و در سال‌های بعدی تحصیل باید مطالعه و آموزش این درس پر اهمیت را جدی بگیرید.
