راهکارهای ایجاد عادت درس خوندن

خیلی از کارها هستن که ما می‌دونیم انجامشون به نفعمونه و نتیجه‌شون برای ما اهمیت داره، اما اون‌ها رو انجام نمیدیم. خیلی‌ از ماها این کارها رو تا جایی که بشه پشت گوش میندازیم و تا لحظه‌ای که انجامش ضروری نشه، پیگیرش نمیشیم!

اما با این کار، که چند روز یک بار یک کاری رو انجام بدیم و تا چند روز بعد دوباره بهش سر نزنیم، به نتیجه‌ خاصی نمی‌رسیم. اینجاست که چیزی به اسم عادت به کمک ما میاد.

عادت درس خوندن هم، یکی از مهم‌ترین عادت‌هاییه که شما به عنوان یک دانش‌آموز باید انجامش بدین. پس در این مقاله، می‌خوایم هر چیزی رو که مربوط به عادت مطالعه درسی میشه با هم بررسی کنیم.

اگه شما هم طرفدار دو آتیشه پادکست‌های آموزشی هستین و فرصت خوندن این مقاله رو هم ندارین، بهتون پیشنهاد می‌کنیم که پادکست راهکارهای ایجاد عادت درس خوندن رو گوش کنین و همراه رادیو پادکست فاب باشین🎧🎙📚

مسلماً بین دوست‌های خودتون افرادی رو دیدین که بدون سختی و کلنجار رفتن با خودشون، خیلی راحت کارهای مربوط به مدرسه رو انجام میدن، درسشون رو می‌خونن، وقت استراحتشون رو هم دارن و در نهایت موقعی که میخوان شب بخوابن، با احساس رضایت به تخت خواب میرن.

شاید براتون سوال شده باشه که چطوری این افراد اینقدر راحت می‌تونن درس‌ها و تکالیف خودشون رو انجام بدن و همیشه سر وقت باشن.

شاید شما هم از حس اضطرابی که به خاطر درس نخوندن یا دیر خوندن یک درس پیدا می‌کنین، خسته شده باشین. اینجا باید گفت که راه حل شما، استفاده از جادوی عادته.

عادت به ما این مزیت رو میده که یک عمل رو تبدیل به کاری کنیم که بدون نیاز به صرف اراده انجام بشه؛ مثل بستن بند کفش. وقتی که ما در کودکی برای اولین بار خواستیم بستن بند کفش‌ها رو یاد بگیریم، کلی تلاش کردیم تا بالاخره موفق شدیم.

اما از یه جایی به بعد، دیگه این کار برامون تبدیل به عادت شد و بدون نیاز به فکر کردن، اون رو انجام می‌دادیم.

عادت، کار یا عملیه که به خاطر تکرار مداوم در طول زمان، تبدیل به یک رفتار ناخودآگاه توی مغز ما شده و بدون نیاز به فکر کردن یا صرف انرژی اضافی اون رو انجام میدیم.

باید بدونین که اطلاعات توی مغز ما، از طریق سلول‌های عصبی پردازش میشه که بهش نورون میگن. هر عملی، مثل درس خوندن، توی مغز ما یک ارتباط بین این سلول‌های عصبی ایجاد می‌کنه که بهش مسیرهای نورونی میگن.

هر چقدر یک عملی رو بیش‌تر تکرار کنیم، ارتباط بین نورون‌هایی که مسئول انجام اون کار هستن بیش‌تر و بیش‌تر میشه و به جایی می‌رسه که مغز، بدون نیاز به انرژی زیادی اون رو انجام میده. اینجاست که عملی مثل درس خوندن، تبدیل به عادت درس خوندن میشه.

عادت‌ها برای ما خیلی مفید هستن؛ اون‌ها باعث میشن بدون نیاز به صرف اراده و به صورت خودکار، کاری انجام بدیم. مثلا شما برای انجام کارهایی مثل مسواک زدن قبل خواب، شستن صورت‌تون بعد از بیدار شدن و طی کردن مسیر مدرسه تا خونه‌تون، نیازی به فکر کردن ندارین و حتی اگه مشغول کار دیگه‌ای باشین، باز هم می‌تونین این کارها رو انجام بدین.

عادت درس خوندن، باعث میشه که مطالعه کردن از کاری کسل‌کننده و حوصله سربر که هر بار با کلی زحمت باید انجامش بدین، تبدیل بشه به کاری ساده. این کار هم باعث افزایش بازدهی شما میشه و هم موجب لذت بردن از مطالعه.

اما حالا که فهمیدیم این عادت چقدر خوبه، چرا درباره راهکارهای ایجاد عادت درس خوندن صحبت نکنیم؟

خیلی از عادت‌های ما هستن که از شکل گرفتن اون‌ها آگاهی نداشتیم و به خاطر محیط زندگی، شرایط خانواده یا عوامل دیگه به وجود اومدن. برای همین، معمولا نسبت به اون عادات آگاه نیستیم و سعی نمی‌کنیم که اون‌ها رو با عادت‌های بهتر جایگزین کنیم.

اما باید بدونین معمولا انسان‌هایی به موفقیت و نتایج خوب می‌رسن که عادت‌های خوب و قوی برای خودشون بسازن. به همین خاطر برای ساخت عادت‌های مختلف مثل عادت درس خوندن، باید راهکارهای ایجاد عادت درس خوندن و چگونگی پیاده‌سازی اون‌ها رو بلد باشین.

باید گفت که فرایند ایجاد هر عادتی، از سه مرحله تشکیل شده که برای شکل‌گیری ارتباطات عصبی مربوطه، باید هر سه مرحله اتفاق بیفته. گاهی این سه مرحله، خود به خود و به خاطر شرایط محیطی‌مون رقم می‌خوره. اما اگه بخوایم یک سری عادات رو خودمون بسازیم باید به ترتیب زیر این مراحل رو طی کنیم:

فکر کنین که یک انبار باروت جلوی شماست. می‌خواین اون رو روشن کنین، اما هیچ شعله‌‌ای ندارین. تا سال‌ها هم منتظر بمونین اون انبار باروت روشن نمیشه و اتفاق خاصی نمیفته. برای عادت‌های ما هم چنین چیزی اتفاق میفته اگه محرک خاصی براش در نظر نگیریم.

کلید، در واقع نشونه‌ای از پیش بینی یک پاداش خاصه که مغز ما رو وادار به ترشح انتقال دهنده‌های عصبی می‌کنه که باعث میشه ما اقدام به انجام کاری کنیم تا بتونیم اون پاداش رو به دست بیاریم.

به طور مثال، شما وارد سوپر مارکت میشین و چشم‌تون به شکلات صبحانه میفته و از اونجایی که به شکلات علاقه دارین، دهان‌تون شروع به ترشح بزاق کرده و شما رو وادار می‌کنه که این شکلات رو بخرین. مکانیسم محرک‌ها هم به این شکل عمل می‌کنه.

وقتی که با محرک رو به رو میشین، مغزتون یک احساس خوب و لذتی که از انجام اون کار به دست میارین رو براتون تداعی می‌کنه تا شما رو به سمت این عمل سوق بده. به این احساس تداعی شده، انگیزه یا اشتیاق گفته میشه.

انگیزه، چیزیه که ما با دیدن محرک یا نشونه به یادش میفتیم. مثلا توی مثال سوپر مارکت، نشونه، دیدن شکلات صبحانه بود و انگیزه، مزه‌ شیرین و خوشمزه شکلات. حالا اگه بخوایم از این مکانیزم برای ساخت عادت‌ها استفاده کنیم، باید برای اون عادت، اشتیاق‌هایی رو تعیین کنیم و ببینیم چه محرکی بهتر می‌تونه ما رو یاد اون بندازه.

به طور مثال، شما می‌خواین عادت درس خوندن رو برای خودتون ایجاد کنین. در وهله‌ اول، باید ببینین که درس خوندن، چه حس خوبی رو قراره به شما منتقل کنه. می‌تونین اون رو با احساساتی مثل موفقیت، رضایت و آرامش مرتبط کنین.

نکته: در ساختن عادات، داشتن چرایی خیلی مهمه.

برای همین، قبل از ایجاد عادت درس خوندن باید در مورد اشتیاق‌های خودتون خوب فکر کنین. بعد از پیدا کردن اون‌ها، باید برای عادت درس خوندن یک نشونه بذارین.

مثلا، روی میز مطالعه‌تون می‌تونین یک کتاب یا هر چیزی که شما رو به یاد درس خوندن میندازه قرار بدین که بعد از برگشت به منزل با دیدن اون، یادتون بیفته که چه اشتیاق‌هایی برای درس خوندن دارین.

خب می‌رسیم به قسمت اصلی ساخت عادت. ببینین، هر چقدر هم که انگیزه‌ شما قوی باشه و محرک خوبی داشته باشین، اگه در نهایت دست به اقدام نزنین، هیچ چیز تغییر نمی‌کنه.

برای همین، باید از تله‌هایی مثل«از فردا انجامش میدم»، «ساعت رند بشه انجامش میدم»، «فلان اتفاق بیفته بعد انجامش میدم» دوری کنین. این بستگی به خودتون و احساسات‌تون داره.

"یا انگیزه‌های شما برای ایجاد عادت درس خوندن قوی‌تره🎯، یا بهونه‌های شما."🤔

درسته که در اوایل مسیر ایجاد عادت درس خوندن یا هر عادت دیگه‌ای ممکنه با سختی رو به رو بشین، اما همیشه باید بدونین لذتی که بعد از انجام کارتون می‌برین، خیلی بیش‌تر از راحتی و لذتیه که از انجام ندادن اون کار به دست میارین.

خود روند ایجاد عادت درس خوندن، نه تنها باعث میشه درس‌تون بهتر بشه، بلکه بهتون کلی احساس رضایت و اعتماد به نفس میده.

ما توی برهه‌ای از زمان زندگی می‌کنیم که خیلی راحته بخوایم کلی لذت‌های لحظه‌ای و بی‌حاصل ببریم. لذت‌هایی مثل فیلم دیدن زیاد، بازی رایانه‌ای، فست فود و غیره. اما باید بدونین، با خودمدیریتی و انجام کار درست به جای کار آسون، نگاه‌تون به خودتون و زندگی از این رو به اون رو میشه.

اینجا قسمت شیرین ماجراست. مثلا بعد اینکه چند ساعت برای مبحث جدید ریاضی که امروز یاد گرفتین وقت می‌ذارین و مسائلش رو با موفقیت حل می‌کنین، کلی لذت می‌برین. این، همون پاداشیه که شما از طریق ایجاد عادت درس خوندن دریافت می‌کنین.

ساخت عادت می‌تونه پاداش‌های زیادی داشته باشه:

در نظر گرفتن پاداش برای خودتون یکی از بهترین روش‌های درس خوندن محسوب میشه. 

وقتی می‌خوایم کاری رو انجام بدیم، تقریبا غیرممکنه که با مانعی رو به رو نشیم. انجام هر کاری چالش‌های خودش رو داره. حتی توی انجام بازی رایانه‌ای، شما با چالش روبرو میشین و باید با حل اون چالش‌ها مرحله رو رد کنین.

پس به مراحل ساخت عادت یا حتی مراحل زندگی هم به چشم یک بازی نگاه کنین و سعی کنین با تلاش و کوشش، خودتون رو توی این بازی ارتقا بدین تا لذت بیش‌تری ببرین.

در روند ایجاد عادت درس خوندن هم همین اتفاق میفته. شما قطعا با موانعی برای ساخت این عادت رو به رو میشین که اگه ازشون آگاه نباشین، ممکنه اذیت‌تون کنه. اما اگه بدونین که قراره چه چیزهایی براتون اتفاق بیفته، قطعا مدیریت کردن اون چالش‌ها و گذر ازشون براتون خیلی راحت‌تر میشه.

"هر سختی و تاریکی‌ای، با نور آگاهی قابل حله."😊

پس براتون لیستی از موانع ایجاد عادت درس خوندن رو آماده کردیم تا بدونین قراره با چه چیزهایی در مسیرتون مواجه بشین:

تعویق و پشت گوش انداختن

هیچ چیزی بیشتر از این مورد، مانع موفقیت شما در ساخت عادت نیست. یک واقعیتی که وجود داره، اینه که ساخت عادت هیچ وقت قرار نیست آسون باشه.

مثلا شما نمی‌تونین بگین که چون امروز حال ندارم بذار فردا این کار رو انجام میدم. چون فردا هم سختی‌های دیگه‌ای ممکنه براتون پیش بیاد. پس حتما هر کاری رو همون روز انجام بده. یا حالا، یا هیچوقت!🙌

شک داشتن به وضعیتتون

شما در مراحل انجام یک کار ممکنه بارها شک کنین. در روند ایجاد عادت درس خوندن هم ممکنه براتون شک‌هایی پیش بیاد؛ اما نباید بهشون اهمیت بدین و باید به شک‌هاتون بی‌توجهی کنین و به مسیرتون ادامه بدین. سعی کنین در زمان‌هایی که به شک میفتین، دلایل و انگیزه‌هاتون رو مرور کنین تا اشتیاقتون بیشتر بشه.

بی‌انگیزگی

ممکنه بارها پیش بیاد که حس کنین انگیزه‌ای برای ادامه‌ مسیر ندارین. به همین خاطر باید یک لیست از دلایل خودتون درست کنین که چرا باید به مسیر ایجاد عادت درس خوندن ادامه بدین. می‌تونین عکس‌هایی رو هم در گوشی‌تون ذخیره داشته باشین که شما رو یاد موفقیت بندازه؛ مثل: تصویر جشن فارغ‌التحصیلی افراد دیگه یا تصاویر انگیزشی.

تنبلی و بی‌حوصلگی

بعضی روزها ممکنه احساس تنبلی و بی‌حوصلگی کنین و حس کنین که نمی‌تونین اصلا کاری انجام بدین. اما باید بدونین که معمولا شروع کار، از ادامه‌ اون سخت‌تره.

میشه گفت پنج تا ده دقیقه که مشغول کاری باشین، وارد حالتی میشین که بهش حالت جریان یا flow state میگن و در اون حالت، روی کار خودتون متمرکز میشین و کم کم از انجامش لذت می‌برین.

خستگی

شما نباید صرفا تلاش کنین. این باعث خستگی شما و فرسایشی شدن کار مورد نظر میشه. باید زمان‌هایی برای استراحت و تفریح خودتون در نظر بگیرین تا ذهن‌تون آزاد بشه، بتونین کم کم تجدید قوا کنین و مشغول ادامه کارتون بشین.

جمع‌بندی

باید گفت که وقتی کاری به یک عادت تبدیل میشه، توی ذهن ما مسیرهایی عصبی ساخته میشه که باعث میشن انجام دادن اون کار از انجام ندادنش براتون ساده‌تر بشه.

همون‌طور که فیلم دیدن یا بازی رایانه‌ای می‌تونه تبدیل به عادتی بشه که اگه انجامش ندین احساس بدی پیدا می‌کنین، درس خوندن هم می‌تونه تبدیل به چنین چیزی بشه. برای همین سعی کنین درباره راهکارهای ایجاد عادت درس خوندن اطلاعات داشته باشین تا بتونین بهترین نتایج رو بگیرین.

برای اینکه روند ساخت عادت براتون ساده‌تر باشه، ما بهتون اپلیکیشن فاب رو پیشنهاد ‌‌می‌کنیم که با استفاده ازش، می‌تونین از هر جای کشور به محتوای درسی هر پایه با صرف هزینه کم دسترسی داشته باشین و دانش تحصیلی خودتون رو بالاتر ببرین. فقط کافیه همین حالا اپلیکیشن فاب رو دانلود و نصب کنین.