برای همه ما پیش اومده که در برخی شرایط دچار اضطراب و نگرانی میشیم. این حالت می‌تونه از انواع اختلالات اضطرابی باشه. مثلا وقتی می‌خواستیم امتحان بدیم یا سر کلاس تو مدرسه نوبت ما میشد که بلند بشیم و مبحثی رو ارائه بدیم. یا مثلا وقتی آدرسی رو پیدا نمی‌کنیم و داره دیرمون میشه خیلی نگران و مضطرب میشیم.
ولی آیا اسم همه این نگرانی‌ها رو میشه گذاشت اختلال یا فقط یک اضطراب و استرس موقت و معمولی هستن؟ قطعا یه تفاوتی بین اضطراب‌های معمول روزانه ما با اختلالات اضطرابی وجود داره. آیا اصلا به تاثیر اضطراب بر مغز فکر کردین؟
در ادامه می‌خوایم این اختلال رو توضیح بدیم و از انواع و علائم اون و روش‌های درمان اون‌ها بگیم تا بیشتر باهاشون آشنا بشیم.
پادکست انواع اختلالات اضطرابی و روش‌های درمان
اگه شما هم طرفدار دو آتیشه پادکست‌های آموزشی هستین و فرصت خوندن این مقاله رو هم ندارین، بهتون پیشنهاد می‌کنیم که پادکست انواع اختلالات اضطرابی و روش‌های درمان رو گوش کنین و همراه رادیو پادکست فاب باشین🎧🎙📚
اختلالات اضطرابی چیست؟
اختلالات اضطرابی، نوعی از اضطراب هستن که طولانی مدت فرد رو درگیر میکنن و موقتی نیستن. این نوع از اضطراب همیشه همراه آدم هست و در تمامی لحظات زندگی حضور پررنگی داره و ممکنه روی روتین روزانه افراد تاثیر منفی بذاره و اون رو مختل کنه. به طوری که اون فرد ممکنه حتی نتونه راحت بخوابه، کار کنه و یا درس بخونه.
میشه گفت تمام زندگی و روح و روان و جسم افراد رو تحت تاثیر قرار میده و آرامش رو از اون‌ها می‌گیره. در ادامه از انواع اختلالات اضطرابی میگیم تا بیشتر با اون‌ها آشنا بشین تا اگه دچار یکی از این اختلالات هستین زودتر شناساییش کنین و راه درمانش رو هم پیدا کنین.
[inline_post_rel p_id=3931]
انواع اختلالات اضطرابی
همونطور که گفتیم، اختلالات اضطرابی دارای انواع مختلفی هستن که هر کدوم علائم و دلایل متفاوتی دارن. علائم مشترکی هم بین این اختلالات وجود داره که در ادامه بهشون اشاره می‌کنیم. ممکنه شما درگیر هر کدوم از این اختلالات اضطرابی باشین. با خوندن علائم و علت هر کدوم از این اختلالات میتونین تا حدودی متوجه بشین که به کدوم نوع مبتلا هستین.
اختلال اضطراب فراگیر
افرادی که مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر هستن در مورد تمامی اتفاقات زندگی مثل روابط اجتماعی، در محل کار و حتی در مورد بهداشت فردیشون دچار اضطراب و نگرانی میشن. این اختلال معمولا با افسردگی همراهه و اونقدر زیاده که شخصی که دارای این اختلاله نمی‌تونه احساس اضطراب و نگرانی خودش رو کنترل کنه.
اختلال اضطراب جدایی
زمانی که افراد از شخصی که به آن وابستگی یا احساس خاصی دارند حتی حیوان خونگی، ممکنه دچار اختلال اضطراب جدایی بشن. این نوع از انواع اختلالات اضطرابی معمولا در کودکان بیشتر اتفاق میفته؛ اما بزرگسالان هم ممکنه درگیر اختلال اضطراب جدایی بشن. این افراد به خانواده یا محل زندگی خودشون وابسته هستن و هر جدایی براشون سخته و اون‌ها رو دچار فروپاشی روحی و روانی میکنه.
اختلال اضطراب پس از سانحه
زمانی که اتفاق ناخوشایندی برای شخصی رخ میده و بعد از اون، شخصی که چنین اتفاقی رو تجربه کرده دچار افکاری میشه که مضطربش میکنه یا باعث میشه خواب‌های ناخوشایندی ببینه و اون اتفاق دائما جلوی چشمش باشه دچار اختلال اضطراب پس از سانحه شده. مثلا ممکنه فردی بعد از یک تصادف رانندگی دچار چنین اختلال و وضعیتی بشه.
اختلال اضطراب اجتماعی
بعضی از افراد زمانی که در جمعی قرار می‌گیرن، نگران فکر و قضاوت دیگران در مورد خودشونن و یا احساس خجالت میکنن. در چنین شرایطی اضطراب شدیدی رو در خودشون احساس میکنن که باعث میشه توی جمع و در اجتماع احساس راحتی نکنن و حتی از اجتماع دوری کنن. به این اختلال، اختلال اضطراب اجتماعی می‌گن.
اختلال پانیک
افرادی که دارای اختلال پانیک هستن، با حملات غیرمنتظره‌ای مواجه میشن که ممکنه دائما تکرار بشه. این حملات با تنگی نفس و احساس خفگی و ترس همراهه. این افراد ممکنه دچار تعریق زیاد و لرزش بدن بشن. افرادی که حملات پنیک رو تجربه میکنن احساس ترس و نگرانی و اضطراب زیادی رو در خودشون حس میکنن و نگران حملات بعدی هم هستن چون نمی‌دونن کجا و چطوری ممکنه دوباره براشون اتفاق بیفته.
آگورا فوبیا
بعضی از افراد از ورود به مکان‌های تازه و جدید می‌ترسن و گاهی حتی ترجیح میدن از خونه یا محل امنی که هستن خارج نشن. در چنین وضعیتی شخص دارای اختلال آگورا فوبیا هست که اونو درگیر اضطراب شدیدی میکنه. این شخص از مکان‌های جدید هراس داره و حتی ممکنه موقع خروج از اون‌ها دچار سردرگمی و اضطراب بشه و ندونه باید کجا بره و چیکار کنه.
اختلال اضطراب ناشی از بیماری
افرادی که از بیمار شدن می‌ترسن و همیشه نگرانن که دچار بیماری خاص یا خطرناکی بشن دارای اختلال اضطراب ناشی از بیماری هستن. این اختلال افراد رو درگیر اضطراب‌های شدید میکنه و آرامش رو از اون‌ها می‌گیره چون این افراد از هر چیزی که حس بیماری به اون‌ها بده هراس دارن و نگران بیمار شدن هستن.
اختلال سکوت انتخابی
اختلال سکوت انتخابی در کودکان اتفاق می‌افته. زمانی که کودکی در یک شرایط خاص حرفی نمی‌زنه و سکوت میکنه، اما در مکان دیگه‌ای مثل خونه صحبت میکنه و مشکلی با حرف زدن نداره، دارای چنین اختلالیه. این اختلال می‌تونه روی زندگی کودک و مدرسه و حضور اون در مکان‌های مختلف تاثیر منفی بذاره.
کودکانی که دچار این اختلال هستن ممکنه آدمهایی باشن که دیر با یک جمع یا مکانی گرم می‌گیرن یا حتی ممکنه هیچ دلیل خاصی هم وجود نداشته باشه اما در برخی مکان‌ها شبیه به یه تیکه یخ میشن یا با اشاره منظور خودشونو می‌رسونن و حرف نمی‌زنن.
فوبیای خاص
برخی ترس‌ها از نوع خاص هستن و توی دسته‌ی اختلالات دیگه قرار نمی‌گیرن مثلا فوبیای حیواناتی مثل گربه. فوبیای یک موقعیتی مثل هواپیما و آسانسور و از این دست فوبیاها که در هر شخصی می‌تونه چیزی خاص باشه حتی فوبیای رنگ‌ها. فرد می‌تونه نسبت به یک شیء فوبیای خاص داشته باشه که از اون شیء دوری میکنه.
این مدل فوبیاها می‌تونه هر دلیلی داشته باشه. مثلا ممکنه در کودکی اتفاقی براشون افتاده باشه که نسبت به اون موقعیتی که توش بودن یا یک حیوان یا شیء و هر چیزی که در اون زمان باعث ترسشون شده خاطره بدی توی ذهنشون ثبت شده.
اختلال اضطرابی ناشی از مصرف مواد
بعضی از افرادی که مواد مخدر مصرف میکنن یا به هر نوع ماده‌ای حتی الکل اعتیاد دارن ممکنه دچار اختلال اضطراب ناشی از مصرف مواد بشن. این افراد دچار حملات پانیک هم میشن که می‌تونه یکی از علائم این اختلال باشه.
علائم کلی اختلالات اضطرابی
اختلالات اضطرابی دارای دو نوع کلی علائم روحی و روانی و علائم جسمی هستن که در ادامه بیشتر در مورد هر یک از اون‌ها و نشونه‌هاش توضیح دادیم.
[inline_post_rel p_id=3965]
علائم روحی و روانی
- بی‌قراری شدید
- احساس ترس
- تنش و بی‌قراری
- عدم تمرکز
- تحریک‌پذیری
علائم جسمی
- سرگیجه
- خستگی
- درد و تنش عضلانی
- لرزش بدن
- خشک شدن دهان
- تعریق زیاد
- نفس تنگی
- معده درد
- حالت تهوع
- سردرد و سرگیجه
- ضربان قلب شدید، سریع یا نامنظم
- مشکل در خواب
- سوزن سوزن شدن دست‌وپا
- نشخوار فکری
علل اختلالات اضطرابی
اختلالات اضطرابی به دلایلی در انسان بروز پیدا می‌‌کنند که با دونستن اون‌ها میتونین بهتر نسبت بهشون آگاهی داشته باشین و برای درمان مناسب خودتون اقدام کنین. در ادامه در مورد علل اصلی این اختلال اضطراب صحبت می‌کنیم.
فیزیولوژی مغز
تحقیقاتی شده در مورد این موضوع که در مدارهایی از مغز انسان که مسئولیت ترس و احساسات رو برعهده دارن اختلالات اضطرابی در اون بخش‌ها بروز پیدا میکنه.
ژنتیک
اختلالات اضطرابی می‌تونن ارثی باشن. ممکنه توی خانوادتون کسی نوعی از اختلال اضطرابی داشته باشه و به شما هم به ارث رسیده باشه.
استرس محیطی
ممکنه اختلالات اضطرابی در شرایط خاصی و تحت تاثیر استرس محیطی در شما بروز پیدا کرده باشه. مثلا اگر در کودکی مورد تمسخر قرار گرفته باشین یا یکی از والدینتون رو از دست داده باشین یا مثلا در مدرسه مورد آزار و بی توجهی قرار پرفته باشین ممکنه به مرور زمان این اضطراب‌ها رو در خودتون احساس کنین که نیاز به درمان داره.
برخی بیماری‌ها
بعضی از بیماری‌ها مثل بیماری‌های قلبی و ریوی می‌تونن باعث بروز اختلالات اضطرابی در افراد بشن. در این صورت باید به پزشک معالج مراجعه کنین تا درمان بشین.
روش‌های درمان
اختلالات اضطرابی جزو بیماری‌های روانی به حساب میان و قابل درمان هستن. روش‌هایی برای درمان این اختلالات وجود داره که در ادامه در مورد اون‌ها صحبت می‌کنیم.
روان‌درمانی
در روان درمانی، درمانگر تلاش میکنه علت اضطراب شما رو با توجه به تجربیات زندگیتون ریشه یابی کنه و به کمک اطلاعاتی که به دست میاره با گفتگو و دادن راه حل‌های مناسب نوع اختلال شما، در این مسیر و در بهبودی به شما کمک بکنه.
رفتاردرمانی شناختی (CBT)
در این نوع روان درمانی، روانشناس تلاش میکنه علت اضطراب شما رو پیدا کنه و با ارائه روش‌های کاربردی بهتون کمک بکنه تا کم کم علائم اختلالات اضطرابی کم بشه و شخص رو به بهبود و سلامتی کامل بره.
درمان با دارو
روانشناس‌ها برای بعضی از مراجعین خود که دچار اختلالات اضطرابی هستن علاوه بر روان درمانی، درمان با دارو رو هم پیشنهاد میکنن. این اتفاق زمانی رخ میده که مراجع علائم اختلالات اضطرابی زیادی داشته باشه و نتونه افکار و احساسات خودشو کنترل کنه.
در این صورت باید برای داشتن آرامشی نسبی با دارو شیمی بدنش رو متعادل کنه تا بتونه در جلسات روان درمانی به نتایج خوبی برسه و روند درمانی به درستی طی بشه.
راه‌هایی برای کاهش اضطراب
برای این که اختلالات اضطرابی کمتر بشن بهتره که به روان درمانگر مراجعه کنیم و با تشخیص درمانگر دارو مصرف کنین. این مهمترین راه کاهش اضطراب و درمانه. پیشنهادات دیگه‌ای که ما برای شما داریم اینه که سعی کنین تغذیه سالم و مناسبی داشته باشین، به موقع بخوابین و از کافئین کمتر استفاده کنین.
شما نباید برای رهایی از اضطراب به مواد مخدر یا الکل پناه ببرین چون این راهکارها موقتی هستن و خودشون به تنهایی هم می‌تونن به شدت مخرب باشن و باعث بروز مشکلات دیگه‌ای در شما بشن.
جمع‌بندی انواع اختلالات اضطرابی و روش‌های درمان
اختلالات اضطرابی و روش‌های درمان اون مسئله مهمیه که باید بهش توجه کرد و به همون اندازه که بدن و جسم انسان نیاز به اهمیت و توجه داره، روان هم به این توجه نیاز داره حتی بیشتر. ما در این مقاله از این اختلالات و علل و روش‌های درمانی اون‌ها گفتیم.
شما باید بدونین که رفع اختلالات اضطرابی در دانش‌آموزان یکی از راه‌های مقابله با فرسودگی تحصیلی اون‌هاست. پس این کار رو جدی بگیرین. با نصب اپلیکیشن فاب میتونین از ویدیوهای آموزشی و مهارتی این اپلیکیشن استفاده کنین و از مطالب مفید این ویدیوها استفاده کنین.
