اختلال وسواس فکری و عملی یکی از مشکلات حوزه روان‌شناختیه؛ بسیاری از افراد مبتلا به این اختلال مشکلات زیادی رو در طول روز تجربه می‌کنن. بدون شک، وسواس فکری و عملی در صورتی که کنترل نشه، مشکلات زیادی رو برای افراد ایجاد می‌کنه.
افرادی که دچار این اختلال هستن دائما درگیر افکار ناراحت‌کننده هستن. این دسته از افراد از اشتباه بودن رفتار و کارهای خود باخبر هستن؛ اما، توانایی کنترل رفتار‌های خودشون رو ندارن.
افرادی که دچار اختلال وسواس فکری و عملی هستن، مشکلات زیادی رو تجربه می‌کنن؛ اضطراب و استرسهای روحی، حاصل این احساسات منفی در افراد مبتلا به این اختلال است. ما توی این مقاله از فاب روشهای کنترل اختلالات وسواس فکری و عملی رو بررسی می‌کنیم؛ برای آشنایی بیشتر تا ادامه همراه ما باشین.
آشنایی با اختلال وسواس فکری و عملی
اختلال وسواس فکری و عملی، حالتیه که فرد مبتلا رو درگیر احساسات منفی می‌کنه؛ افراد مبتلا به این اختلال، دائما خودشون رو وادار می‌کنن که کاری رو به تکرار انجام بدن. تکرار یک رفتار، از شاخص‌ترین ویژگی‌های رفتاری افراد مبتلا به وسواس فکریه.
افراد مبتلا به این اختلال در اکثر مواقع نمی‌تونن با محیط پیرامون خودشون به درستی سازگار بشن. قفل شدن برای انجام مداوم یک کار و عدم کنترل رفتار‌های خود، چالش‌های زیادی رو برای افراد به وجود میاره.
به طور کلی، وسواس به دو نوع تقسیم میشه؛ وسواس فکری و وسواس عملی. افراد مبتلا به این اختلال دائما دچار افکار مزاحم هستن. افکاری که قابل کنترل نیستن و فرآیند زندگی‌شون رو با چالش‌های زیادی همراه می‌کنه.
تفاوت وسواس فکری با وسواس عملی
وسواس فکری و وسواس عملی نوعی از اختلال وسواس اجباری هستن؛ به طور کلی، وسواس‌های فکری شامل افکار مکرر، ناراحت‌کننده و غیرقابل کنترل هستن که به طور مداوم ذهن و فکر افراد رو به خودشون مشغول می‌کنن. افرادی که مبتلا به این اختلال هستن نمی‌تونن کنترلی روی رفتار‌های خودشون داشته باشن.
وسواس‌های عملی برخلاف وسواس‌های فکری بیشتر جنبه خارجی دارن و فردی که به این نوع از اختلال دچار میشه دائما مجبوره که کارهای خاصی رو تکرار کنه یا به طور مداوم چیزهایی رو بررسی کنه تا احساس آرامش داشته باشه. به طور مثال افراد مبتلا به این اختلال زمان زیادی رو صرف شستن دست‌هاشون می‌کنن یا به شکل بیش‌از حدی اشیا پیرامون خودشون رو بررسی می‌کنن.
در کل، اختلال وسواس فکری و عملی هر دو می‌تونه برای فرد چالش‌های زیادی رو ایجاد کنه. این اختلالات در صورتی که کنترل نشه ممکنه زندگی روزمره و روابط اجتماعی فرد رو تحت تاثیر قرار بده. در صورتی که شما دچار این اختلال هستین یا کسی رو میشناسین که دچار این اختلال هست بهتره که مشاوره و درمان تخصص رو برای این مشکل شروع کنین.
نشانه‌های وسواس فکری
نشانه‌های وسواس فکری که یکی از انواع اختلالات اضطرابیه، می‌تونه در افرادی که از اختلال وسواس اجباری رنج می‌برن، مشاهده بشه. این نشانه‌ها ممکنه به طور مداوم یا به شکل مقطعی در ذهن فرد حضور داشته باشه. اطلاع از این نشانه‌ها می‌تونه به افراد کمک کنه که شناخت بهتری از این مشکل داشته باشن. در ادامه این نشانه‌ها رو بررسی می‌کنیم.
افکار تکراری
افرادی که دچار اختلال وسواس فکری هستن دائما دچار افکاری میشن که ناخواسته وارد ذهن‌شون شده؛ این دسته از افراد ناراحتی و اضطراب زیادی و تجربه می‌کنن. به طور مثال: ترس دائمی از بیماری و خطر‌های مختلف محیط پیرامون از نمونه‌های بارز این افکاری منفی هستن.
ترس از عواقب ناخواسته
افراد ممکن است از ترس وقوع عواقب ناخواسته یا آسیب به دیگران رنج ببرن؛ این دسته از افکار غالبا بی‌دلیل هستن ولی مشکلات زیادی رو برای فرد ایجاد می‌کنن.
فرار از افکار
این افراد ممکنه سعی کنن از افکار ناراحت‌کننده فرار کنن یا اون‌ها رو متوقف کنن؛ اما، این تلاش‌ها معمولاً به تنهایی مفید نیست و در بیشتر مواقع باعث تشدید رفتار و افکار فرد مبتلا میشه.
تحلیل افکار
فرد مبتلا به اختلال وسواس فکری دائما افکار خودش رو تحلیل می‌کنه و دنبال دلیل منطقی این نوع از رفتار است.
اجبار ذهنی برای انجام کار
افراد ممکنه به شکل مکرر و به دلیل ترس از وقوع عواقب بد، عملیات خاصی رو انجام بده. به عنوان مثال، شستن دست‌ها یا بررسی اشیاء. این افکار مزاحم از نظر ذهنی در صورت عدم انجام عواقب بدی رو برای فرد ایجاد می‌کنن. افراد مبتلا به وسواس فکری باید به این موضوع مهم توجه کنن که در صورت بروز نشانه‌های این اختلال باید به مشاورین متخصص مراجعه کنن و با همکاری‌های لازم این مشکل رو برطرف کنن.
نشانه‌های وسواس عملی
افرادی که دچار اختلال وسواس عملی هستن معمولا با انجام کارهای مکرر، تلاش می‌کنن که استرسهای خودشون رو کم کنن. این نشانه‌ها عبارتند از:
- تکرار عملیات؛ افراد ممکنه به شکل مداوم و تکراری عملیات خاصی رو انجام بدن، مانند شستن دست‌ها، چک کردن وسایل در جای خود و غیره.
- تعداد و زمان مشخصی؛ فرد ممکنه مجبور به انجام عملیاتی با تعداد و زمان مشخصی باشه. به عنوان مثال، فرد مبتلا به این اختلال باید یک کاری رو سه بار انجام بده یا اون رو در یک بازه زمانی خاصی تکرار کنه.
- احساس ضرورت؛ افراد ممکنه به دلیل ترس از وقوع عواقب بد یا به منظور آرامش و آرامش احساس کنه که باید عملیات خاصی رو انجام بده.
- از دست دادن وقت؛ انجام کارهای تکراری در بیشتر مواقع وقت زیادی رو از فرد می‌گیره؛ در چنین شرایطی شخص مبتلا به اختلال فرصت کافی برای کارهای دیگه خودش رو نداره.
- بیش‌ازحدی بررسی؛ افراد مبتلا به وسواس عملی، ممکنه به طور مداوم و بیش از حد اشیاء، جزئیات یا اطلاعات رو بررسی کنن. این موضوع بدون شک، فرد مبتلا رو با چالش‌های زیادی همراه می‌کنه.
روش کنترل اختلال وسواس فکری و عملی
تا ایجای مطلب با نشانه‌های اختلال وسواس فکری و عملی آشنا شدین؛ بدون شک، این اختلال روانشناختی در صورتی که کنترل و مدیریت نشه، مشکلات زیادی رو برای فرد مبتلا ایجاد می‌کنه. مشکلاتی مانند گوشه‌گیر شدن، ترس، استرس و نگرانی‌های دائم.
با توجه به اهمیت کنترل این موضوع، ما در این قسمت روش کنترل اختلال وسواس فکری و عملی رو بررسی می‌کنیم. برای آشنایی با روشهای درمان اختلال وسواس تا ادامه همراه ما باشین.
کنترل استرس
یکی از مهم‌ترین نکات کنترل اختلال وسواس فکری و عملی، مدیریت استرس است؛ فرد مبتلا به این نوع از اختلال باید روشهای مدیریت استرس رو یاد بگیره. این روش‌ها عبارتند از: تنفس عمیق، مدیتیشن و انجام ورزش‌های مانند یوگا.
جایگزینی افکار مثبت
افرادی که مبتلا به این اختلال هستن، دائما افکار منفی دارن؛ بهترین راه برای کنترل وسواس، مدیریت افکار است. افراد مبتلا به این اختلال باید بتونن این دسته از افکار منفی رو کنترل کنن و با جاگزین کردن این افکار، روند درمانی خودشون رو اجرا کنن.
ساختار شکنی ذهنی
یکی دیگه از روشهای کنترل وسواس، ساختار شکنی ذهنیه؛ افراد مبتلا به این نوع اختلال، این باور رو دارن که در صورت عدم انجام اون رفتار، به مشکلات زیادی برخورد می‌کنن. وجود این تفکر دلیل محکمی برای انجام این دسته از کارهاست.
زمانی که فرد تصمیم می‌گیره ساختار شکنی کنه و در برابر تمام اجبار‌های ذهنی خودش مقاوت کنه؛ اون زمان شروعی برای کنترل این بحران است.
منحرف کردن ذهن
بهترین راه کنترل اختلال وسواس فکری و عملی، بی‌توجهی در برابر این دسته از رفتار‌هاست. افراد مبتلا به این نوع از اختلال باید تلاش کنن که توجه خودشون رو به کار‌ها و فعالیت‌های مهم‌تر جذب کنن.
نوشتن افکار
افرادی که دچار وسواس هستن بهتره که افکار خودشون رو یادداشت کنن؛ نوشتن افکار به شما کمک می‌کنه کنترل بهتری روی رفتار‌های خود داشته باشین. یادداشت کردن افکار منفی یکی از روشهای مدیریت این بحران است.
حساسیت‌زدایی تدریجی
افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری و عملی باید به این موصوع مهم توجه کنن که یک شبه نمی‌تونن از شر این افکار مزاحم رها بشن. حساسیت‌زدایی مهم‌ترین اصل کنترل این موضوعه. برای انجام این کار، بهتره که فرد مبتلا به تدریج ازفکر کردن به افکار منفی دست برداره.
جمع‌بندی روشهای کنترل اختلالات وسواس فکری و عملی
کنترل اختلال وسواس فکری و عملی یکی از موضوعات مهم برای افراد مبتلا به این مشکل است؛ به طور خلاصه، کنترل این اختلال نیاز به تلاش و تمرین مستمر داره. متاسفانه خیلی از افرادی که مبتلا به این نوع از اختلال روانشاختی هستن درک درستی از شرایط و بحران‌های خود ندارن. عدم کنترل درست این بحران، فرد رو با چالش‌های زیادی روبه‌رو می‌کنه.
افراد مبتلا به این اختلال وسواس فکری باید روشهای کنترل وسواس رو بشناسن و با پیاده‌سازی درست و اصولی این روش‌ها، شرایط رو تا حدودی مدیریت کنن. ما توی این مقاله این روش‌ها رو به صورت کامل بررسی کردیم.
