یکی از انواع شایع اختلالات اضطرابی و یادگیری اختلال خوندنه که فرد رو توی مهارت خوندن به صورت روان و درست با مشکل رو به رو می‌کنه. اختلال یادگیری خواندن در دانش‌آموزان می‌تونه زمینه‌ساز مشکلات تحصیلی بیشتری بشه به این ترتیب شناخت دقیق و درمان این اختلال به نحوه عملکرد بهتر کودکان توی مهارت‌های تحصیلی کمک زیادی می‌کنه.
اختلال خوندن یعنی چه؟
اختلال خوندن از اختلالات شایع مربوط به یادگیریه و افراد مبتلا به این اختلال، در روان ورسا خوندن کلمات مشکل دارن. کودکانی که اختلال خوندن دارن در مهارت‌های زبانی دچارمشکل بوده و علاوه بر خوندن در مهارت‌های زبانی دیگه مثل نوشتن، درک جملات و تلفظ کلمات هم اشکال دارن.
بر اساس مطالعات انجام شده حدود 8 تا 10 درصد از کودکان به اختلال یادگیری مبتلا هستن. اختلال خوندن بیشتر از اختلالات یادگیری دیگه در میان کودکان وجود داره و حدود 80 درصد از اختلالات یادگیری رو اختلال خوندن تشکیل میده.
انواع اختلال خوندن
اختلال خوندن طبقه‌بندی‌های مختلفی داره گروه اول: این افراد اختلال خوندن آوایی دارن و لغات زیادی رو توی ذهنشون ذخیره میکنن ولی درهجی کردن اونها ضعیف هستن. گروه دوم: دراین گروه افراد میخونن و هجی میکنن ولی توی ساختار لغت دچارمشکل میشن. گروه سوم: این افراد مشکل هر دو گروه رو باهم دارن.
دلیل اختلال خوندن چیست؟
کودکان مبتلا به این اختلال بیشتر در خانواده‌هایی زندگی میکنن که یکی ازاعضای اونها دچاراین مشکل هستن و درنتیجه عوامل ژنتیکی نقش مهمی توی این بیماری داره. همچنین اختلال درژن‌های کروموزومی می‌تونه باعث ابتلا فرد به اختلال یادگیری مثل اختلال درخوندن بشه.
ازعوامل دیگه که در بروز اختلال خوندن تاثیرداره، تعداد نورون‌های مغزی درقسمت مربوط به زبانه که علاوه براین نقص درعملکرد زبانی، مهارت‌های شنیداری، ضعف درمهارت‌های ادراک بینایی، حرکات چشمی و نقص درمهارت‌های حافظه می‌تونه تاثیر زیادی داشته باشه که باید تحت درمان قرار بگیره.
علایم و نشانه های اختلال یادگیری
اختلال یادگیری خوندن و نوشتن در کودکان انواع مختلفی داره و ممکنه علائم و نشانه ها در کودکان با هم متفاوت باشه. کودکانی که به صورت خفیف این مشکل رو دارن ممکنه فقط توی خوندن دچار مشکل باشن ولی در موارد شدیدتر علاوه بر خوندن روی مهارت‌های دیگه اثر منفی میذاره. کودکان با اختلال خوندن نشانه ها و علائم زیر رو دارن.
- مشکل گفتاری در زمان خوندن اشعار کودکانه
- عدم توانایی در تشخیص کلمات هم وزن
- عدم توانایی در یادگیری کلمات جدید
- عدم تشخیص درست حروف و تلفظ صحیح کلمات
- اختلال یادگیری در خوندن در دوران مدرسه
- خوندن جملات به صورت کند و بریده بریده
- علاقه نداشتن به خوندن متن
- توجه نکردن به علائم نگارشی
- ناتوانی برای بخش کردن و صدا کشی کلمات
- عدم توانایی در هجی کردن کلمات
- ناتوانی در یادگیری زبان دیگه
- عملکرد پایین در یادگیری حروف الفبا و عدم تلفظ درست
درمان اختلال خوندن
با توجه به دیدگاه‌های مختلف درشناسایی علت وقوع اختلال خوندن، روشهای درمانی متفاوتی برای اون وجود داره. خیلی از این کودکان علاوه بر اختلال خوندن به مشکلات دیگه مثل بیش فعالی، نقص در تمرکز، مشکلات اضطرابی و غیره مبتلا هستن و دارو درمانی می‌تونه تا حدی در کم کردن علائم تاثیر داشته باشه. هم زمان با دارو درمانی می‌توان از گفتار درمانی به عنوان یکی از بهترین درمان‌ها در این اختلال استفاده کرد.
روشهای درمانی برای اختلال خوندن در کودکان متفاوته و شامل آموزش خوندن به صورت اختصاصی متناسب با سطح توانایی هر فرد میشه. در بعضی توان‌بخشی‌ها با ارزیابی دقیق اختلالات خوندن، روی کودکان درمان‌های تخصصی انجام میشه و انواع مختلف این اختلالات به کمک کارشناسان گفتار درمانی بررسی و قابل درمان هستن.
نقش خانواده برای درمان اختلال خوندن
پدر و مادرها میتونن با انتخاب بعضی کتاب‌های صوتی جذاب برای فرزندانشون فرصت خوندن و مطالعه رو فراهم کنن. توصیه میشه با کودکان اوقاتی رو برای خوندن متن‌های مناسب با صدای بلند صرف کنین. انتخاب کتاب‌های مورد علاقه کودکان تاثیر زیادی روی با علاقه کتاب خوندن اونها داره و از خستگی و بی‌حوصلگی‌شون جلوگیری می‌کنه.
کتاب‌های مصور با موضوعات طنز برای کودکان و نوجوانان جذاب‌تره و اونها رو هیجان‌زده می‌کنه. برای کودکان کوچک‌تر می‌تونین از اشعار کودکانه، شعر و بازی استفاده کنین تا یادگیری بیشتری داشته باشن.
انتظار عملکردهای بی‌نقض و بدون اشتباه به خصوص در کودکان با نارساخوانی می‌تونه خیلی مشکل ساز باشه. اطلاعاتی درمورد اختلال نارساخوانی به کودکانتون بده، اون باید بدونه که در این مورد مقصر نیست و می‌تونه با درمان این مشکل رو برطرف کنه.
جمع بندی اختلال یادگیری خواندن در دانش‌آموزان
گاهی هوش و توانایی کودک در سطح بالاییه ولی توی زمینه‌هایی مثل مهارت نوشتن، مهارت خوندن و تلفظ کلمات با مشکل مواجه میشه. در چنین شرایطی کودکتون مثل همسن‌های دیگه خودش توانایی یادگیری مهارت‌های آموزشی خواندن و نوشتن رو نداره.
درصورت مبتلا بودن کودکتون به اختلال یادگیری در خوندن نگران نباشین زیرا با استفاده از روشهای درمانی مناسب می‌تونه در مسیر طبیعی به رشدش ادامه بده. اختلال خوندن در دانش‌آموزان قابل درمان بوده از این رو جای هیچ نگرانی خاصی وجود نداره. ولی اگه کودک رو به حال خودش رها کنین و انتظار داشته باشین این مشکل به مرور زمان خود به خود حل بشه باید گفت که اشتباه می‌کنین.
برای برطرف کردن این اختلال باید حتما از روشهای درمانی درست و اصولی استفاده کرد. یکی از رایج‌ترین راه‌های درمان اختلال خوندن و خیلی از اختلالات دیگه مثل اختلال وسواس فکری و عملی، آموزش به صورت تخصصیه. سطح این اختلال باید ابتدا توسط درمانگر متخصص ارزیابی شده و سپس اقدامات لازم برای درمان شروع بشه.
