توی دنیای امروز که سرعت همه چی بالا رفته و عوامل حواس‌پرتی بیش از هر زمانی وجود دارن، حفظ تمرکز یکی از مهارت‌های کلیدی برای موفقیت محسوب میشه. بهتره کودکان از سنین پایین این مهارت رو یاد بگیرن؛ چون برای یادگیری و موفقیت تحصیلی در همه عمر، بهش احتیاج پیدا می‌کنن.
ما توی این مقاله با استفاده از تحقیقات علمی، راهکارهای شگفتانگیز برای افزایش تمرکز کودکان رو، به شما آموزش میدیم.
خوندن این مقاله از فاب نه تنها به والدین پیشنهاد میشه، بلکه معلمان هم می‌تونن از راهکارهای ما برای افزایش تمرکز دانش‌آموزان کلاس خودشون، استفاده کنن.
اهمیت افزایش تمرکز کودکان
قبل از اینکه راهکارهای افزایش تمرکز کودکان رو به شما معرفی کنیم، بهتره دلایل اهمیت این کار رو بررسی کنیم.
ویلیام جیمز، روانشناس مشهور، تمرکز رو به عنوان «مالکیت ناگهانی یکی از چندین هدف همزمان» عنوان میکنه. منظور اون از حرفش اینه که ما در لحظه فقط می‌تونیم روی یک هدف تمرکز کنیم؛ و این جابجایی تمرکز اونقدر سریع اتفاق میوفته، که به اون مالکیت ناگهانی گفت.
مثلاً اگه الان فرزند شما مشغول درس خوندن باشه ولی علاقه خیلی بیشتری به بازی فوتبال عصر داشته باشه، ممکنه مدام تمرکزش روی ترکیب تیم، تعیین استراتژی برای برنده شدن و تصور شادی بعد از پیروزی، قرار بگیره. به این ترتیب، نمی‌تونه روی مطالب درسی تمرکز کنه.
طبق تحقیقات، مسئول تمرکز در مغز انسان، قشر جلوی پیشانی است. بیشترین توسعه این بخش از مغز، توی دوران کودکی و نوجوانی انجام میشه. پس اگه راهکارهای افزایش تمرکز کودکان رو اجرا کنین، میتونین مطمئن بشین که فرزندتون در بزرگسالی، با مشکل حواس پرتی کمتر دست و پنجه نرم میکنه.
عوارض بی‌توجهی به افزایش تمرکز کودکان
تحقیقات نشون دادن، افرادی که می‌تونن با اختیار خودشون روی یک موضوع تمرکز کنن، از اعتماد به نفس بیشتری برخوردار هستن. این افراد می‌تونن روی بحران‌های زندگی مدیریت داشته باشن و با خونسردی با اون‌ها مواجه بشن. اما اگه فرزند شما نتونه به خوبی تمرکز کنه، دچار چرخه‌های تکرار شونده استرس و اضطراب میشه. خب این یعنی چی؟
فرض کنین فرزند شما قراره برای یک امتحان آماده بشه، اما نمی‌تونه روی درس خوندن تمرکز کنه. این عدم تمرکز باعث استرس میشه، چون اون میدونه وقت کمی داره و باید سریع خودش رو برای امتحان آماده کنه.
این استرس، خودش باعث کاهش تمرکز بیشتر میشه که این موضوع نگرانی فرزند شما رو بیشتر میکنه. هر چقدر این چرخه بیشتر تکرار بشه، احتمال ایجاد اختلالاتی مثل افسردگی یا وسواس بالاتر میره.
اما نگران نباشین! راهکارهای افزایش تمرکز کودکان، میتونه فرزند شما رو از تمام این مشکلات دور نگه داره.
راهکارهای موثر افزایش تمرکز کودکان
خب، الان که به اهمیت افزایش تمرکز کودکان پی بردین، وقت معرفی راهکارها فرا رسیده!
آماده کردن محیط مناسب
تحقیقات نشون دادن که محیط درس خوندن، تأثیر زیادی در افزایش تمرکز کودکان داره. ویژگی‌های این محیط مناسب رو در ادامه براتون توضیح میدیم:
- چنین محیطی باید قابل پیش‌بینی باشه؛ یعنی یک مکان ثابت با دکور ثابت برای درس خوندن فرزندتون در نظر بگیرین؛
- تهویه مناسب داشته باشه؛ تا احساس سرما، گرما و ساکن بودن هوا، حواس فرزندتون رو از درس خوندن پرت نکنه؛
- عوامل حواس پرتی توی اون حداقل باشه؛ مثلاً دکوراسیون اتاق تا حد ممکن مینیمال و به دور از شلوغی باشه؛
- محل درس خوندن با محل تفریح و خوابیدن یکی نباشه. مثلاً بهتره فرزندتون به جای تخت خواب، پشت میز تحریر درس بخونه.
ایجاد عادات روزانه
تحقیقات نشون دادن که عادات پیوسته روزانه، باعث افزایش تمرکز کودکان میشن. اصلاً بخشی از تمرکز یعنی عادت به انجام مداوم یک فعالیت، و اگه مثلاً فرزند شما چندین روز توی یک ساعت مشخص تمرینات درسی خودش رو حل کنه، در آینده هم توی اون ساعت مشخص، روی حل تمرین متمرکز میشه.
شما میتونین زمان‌های مشخصی رو برای غذا خوردن، خوابیدن، استفاده از گوشی موبایل و … تعیین کنین. این کار باعث میشه محیط زندگی فرزندتون پیش‌بینی‌پذیر بشه و بدونه که توی هر زمان، باید روی چه کاری تمرکز کنه.
محدود کردن حواس پرتی مجازی
خیره شدن بیش از حد به صفحه گوشی یا کامپیوتر، میتونه تمرکز فرزند شما رو مختل کنه. تحقیقات جدید نشون دادن که استفاده مداوم از گوشی یا کامپیوتر، میتونه باعث کاهش گستره توجه فرزند شما بشه.
گستره توجه شامل دو ویژگی مربوط به تمرکز میشه؛ اولی تعداد موضوعاتی که میشه توی مدت کوتاه یاد گرفت و دومی، مدت زمانی که فرد میتونه روی یک کار مشخص تمرکز کنه.
دنیای مجازی طوری طراحی شده که افراد رو تا جای ممکن به خودش مشغول نگه داره. پس با تعیین زمان‌های مشخص برای استفاده از گوشی و کامپیوتر و تشویق فرزندتون به تفریحات سالم‌تری مثل ورزش، جلوی حواس پرتی اون رو بگیرین؛ این کار باعث پرورش رفتار مطلوب در کودکان میشه.
تشویق به فعالیت بدنی
فعالیت‌های بدنی مثل ورزش کردن، تأثیر زیادی در افزایش تمرکز کودکان دارن. تحقیقات اخیر نشون دادن که ورزش باعث بهبود قوای ذهنی از جمله تمرکز و حافظه میشه.
اما فقط ورزش حرفه‌ای نیست که برای تمرکز فرزند شما فایده داره. پیاده‌روی میتونه تأثیر فوق‌العاده‌ای روی ذهن و تمرکز بذاره. به طور مثال، بسیاری از اندیشمندان بزرگ مثل فردریش نیچه، موقع پیاده‌روی روی ایده‌ها و کتاب‌هاشون متمرکز میشدن.
همچنین بخوانید: کتاب استعدادیابی کودکان
توجه به خواب و استراحت
خواب کافی و استراحت بین مطالعه، دو عامل اساسی در حفظ تمرکز به شمار میان. براساس مطالعات انجام گرفته، خواب کافی تأثیر زیادی در تثبیت آموخته‌ها و افزایش تمرکز کودکان داره.
متأسفانه این تفکر بین نسل جوان رواج داره، که باید تا دیروقت بیدار بمونن. اما این کار اصلاً برای سلامتی جسم و ذهن مناسب نیست. بهتره عادت خواب به موقع و منظم رو، از کودکی به فرزندتون یاد بدین.
استراحت بین مطالعه هم، برای حفظ تمرکز بسیار اهمیت داره. بهتره فرزندتون بین هر 1 تا 1:15 ساعت، یک ربع به استراحت بپردازه؛ اما استراحتی که توی اون، تقریباً روی هیچ کاری متمرکز نیست.
اگه فرزندتون زمان استراحتش رو به گوشی موبایل و شبکه‌های اجتماعی اختصاص بده، تمرکزش از درس کنده میشه و میره روی محتوایی که توی اینترنت هست. توی چنین شرایطی، اون به سختی میتونه بعد از یک ربع، مجدداً به درس خوندن مشغول بشه.
جمع‌بندی افزایش تمرکز کودکان
گفتیم که تمرکز، یکی از مهمترین مهارت‌های دنیای امروزه. اما چرا دنیای امروز؟ چون بیشترین عوامل حواس پرتی، امروزه در اختیار بشر قرار دارن. این رو هم اضافه کردیم که براساس تحقیقات علمی، بهتره از سنین پایین روی افزایش تمرکز فرزندتون کار کنین.
ما برای این کار، راهکارهای شگفتانگیز برای افزایش تمرکز کودکان رو به شما معرفی کردیم. همه این راه حل‌ها برگرفته از منابع معتبر علمی هستن؛ پس شما با خیال راحت میتونین از اون‌ها برای بهبود تمرکز فرزندتون کمک بگیرین.
