تاثیر منحنی فراموشی بر یادگیری

تاثیر منحنی فراموشی بر یادگیری چیست؟

همه شما گاهی چیزهایی رو فراموش می‌کنین. مثلا یک چیزی رو که چند روز پیش دیدین، یا یک کلمه یا یک اسمی رو که چند دقیقه پیش شنیدین، یا یک مفهوم یا یک فرمول رو که چند هفته پیش یاد گرفتین. این یعنی شما با یک چیزی که اسمش منحنی فراموشی هست، روبه‌رو هستین.

منحنی فراموشی یک نموداره که نشون میده چقدر اطلاعات رو در طول زمان فراموش می‌کنین. این نمودار نشون میده که وقتی یک چیز جدید یاد می‌گیرین، توی چند روز اول خیلی زود از یادتون میره. بعد از اون، سرعت فراموشی کمتر میشه و آخرش هم میرسه به یک حدی که دیگه تغییر نمی‌کنه.

از روش‌هایی میشه استفاده کرد که کمکتون کنه که اطلاعات رو بهتر و موندگارتر یاد بگیرین و کارایی‌تون رو بالا ببرین؛ مثل تاثیر هرم یادگیری بر افزایش یادگیری. در این مقاله، ما می‌خوایم به شما چند تا از این روش‌ها رو معرفی کنیم که می‌تونن کمک کنن که تاثیر منحنی فراموشی بر یادگیری رو کم کنین و از یادگیری لذت ببرین.

اگه می‌خواین از روش‌ها و نحوه کارشون اطلاع پیدا کنین، تا آخر این مقاله از فاب با ما همراه باشین.

تاریخچه تاثیر منحنی فراموشی بر یادگیری

منحنی فراموشی یک چیزیه که همه شما باهاش سروکار دارین. یک نموداره که نشون میده چقدر چیزهایی که یاد می‌گیرین رو فراموش می‌کنین. این نمودار اولین بار توسط یک روانشناس آلمانی به اسم هرمان ابینگهاوس در سال ۱۸۸۵ معرفی شد.

اون می‌خواست ببینه که حافظه انسان چطور کار می‌کنه و چه عواملی روی فراموشی تاثیر میذارن. برای این کار، اون یک سری کلمه بی‌معنی رو یاد گرفت و بعد از مدت‌های مختلف سعی کرد که اون‌ها رو به یاد بیاره. اون متوجه شد که اگه اون کلمات رو مرور نکنه، خیلی زود از یادش میرن. اون یک نمودار رسم کرد که نشون می‌داد که چقدر از اون کلمات رو در طول زمان فراموش می‌کنه.

اون این نمودار رو منحنی فراموشی نامید.منحنی فراموشی ابینگ هاوس نشون میده که شما توی چند روز اول بعد از یادگیری یک موضوع جدید، حدود ۶۰ درصد از اون رو فراموش می‌کنین. بعد از اون، فراموشی کندتر می‌شه و توی یک مدت زمان طولانی، حدود ۲۰ درصد از اون رو فراموش می‌کنین. این یعنی اگه شما چیزی رو یک بار یاد بگیرین و دیگه بهش فکر نکنین، بعد از یک ماه فقط ۲۰ درصد از اون رو به یاد دارین.

منحنی فراموشی یعنی چی

خب بریم سراغ مفهوم و تاثیر منحنی فراموشی بر یادگیری. مفهوم و اساس منحنی فراموشی اینه که شما باید برای یادگیری موثر، از روش‌هایی استفاده کنین که به انتقال اطلاعات از حافظه کوتاه مدت به حافظه بلند مدت کمک کنن.

این روش‌ها می‌تونن تاثیر منحنی فراموشی بر یادگیری رو کم کنن و باعث بشن که شما چیزهایی که یاد می‌گیرین رو بهتر و موندگارتر به یاد داشته باشین. توی این مقاله، ما می‌خوایم به شما چند تا از این روش‌ها رو معرفی کنیم که می‌تونن کمک کنن که منحنی فراموشی رو شکست بدین و از یادگیری لذت ببرین.

حالا چرا شما چیزهایی که یاد می‌گیرین رو فراموش می‌کنین؟ این یک سوال خوبه که برای فهمیدن مفهوم منحنی فراموشی باید بهش پاسخ بدیم. شما چیزهایی که یاد می‌گیرین رو فراموش می‌کنین، چون حافظه‌تون محدوده.

حافظه دو نوعه: حافظه کوتاه مدت و حافظه بلند‌مدت.

حافظه کوتاه مدت:
اونجاییه که شما چیزهایی رو که تازه یاد گرفتین یا دیدین یا شنیدین، نگه می‌دارین. این حافظه فقط می‌تونه چند تا چیز رو به مدت چند ثانیه یا چند دقیقه نگه داره. بعد از اون، یا اون چیزها رو فراموش می‌کنه یا می‌فرسته به حافظه بلند مدت.

حافظه بلند مدت:
اونجاییه که شما چیزهایی رو که مهم هستن یا بارها تکرار شدن یا با خودتون مرتبط هستن، نگه می‌دارین. این حافظه می‌تونه چیزهای زیادی رو به مدت زیادی نگه داره. اما برای اینکه یک چیز از حافظه کوتاه مدت به حافظه بلند مدت بره، باید چند تا شرط رو داشته باشه.

مثلا باید:

• اون مطلب رو تکرار کنین
• باهاش ارتباط برقرار کنین
• ازش استفاده کنین
• یا با دیگران در موردش صحبت کنین

اگه این کارها رو نکنین، خیلی راحت اون مطلب رو فراموش می‌کنین.

روش‌های استفاده از تئوری منحنی فراموشی

در این بخش ما روش‌هایی رو به شما میگیم که با استفاده از اون‌ها می‌تونین تاثیر منحنی فراموشی بر یادگیری رو کم کرده و از یادگیری لذت ببرین.

به جای مرور غیرفعال؛ یادآوری فعال داشته باشین

حالا که در مورد مفهوم و تاریخچه منحنی فراموشی صحبت کردیم، می‌خوایم بریم سراغ راه‌حل‌هایی که می‌تونن به شما کمک کنن که منحنی فراموشی رو شکست بدین و یادگیری‌تون رو بهبود بدین. اولین راه‌حلی که می‌خوایم به شما معرفی کنیم، استفاده از یادآوری فعاله.

یادآوری فعال یعنی اینکه به جای اینکه مطالب رو فقط بخونین و بعد بذارین کنار، سعی کنین اون‌ها رو به یاد بیارین و با خودتون یا با دیگران در موردشون صحبت کنین. مثلا می‌تونین بعد از خوندن یک متن، اون رو بازگو کنین، یا یک خلاصه ازش بنویسین، یا یک سوال در موردش بپرسین.

این کار باعث میشه که مطالب رو بهتر درک کنین و توی حافظه‌تون بمونه. مطالعات زیادی نشون دادن که یادآوری فعال می‌تونه تاثیر منحنی فراموشی رو کم کنه. یادآوری فعال رو می‌تونین توی هر موضوع یا آموزشی ازش استفاده کنین. فقط کافیه که بعد از یادگیری یک موضوع جدید، اون رو توی ذهنتون یا رو کاغذ یا رو کامپیوتر یا توی گوشی تکرار کنین.

تکرارهای فاصله‌دار رو امتحان کنین

تکرارهای فاصله‌دار یعنی اینکه وقتی یک موضوع جدید یاد می‌گیرین، بعد از یک مدت کوتاه دوباره بهش فکر کنین. بعد از یک مدت بلندتر دیگه یک بار دیگه بهش فکر کنین. این کار رو تا جایی ادامه بدین که اون چیز رو کاملا حفظ کنین. مثلا اگه یک کلمه جدید یاد گرفتین، بعد از یک ساعت یک بار دیگه بهش فکر کنین.

بعد از یک روز یک بار دیگه بهش فکر کنین. بعد از یه هفته یک بار دیگه بهش فکر کنین. اینجوری اون کلمه توی ذهن‌تون می‌مونه و فراموشش نمی‌کنین.

این روش برای یادگیری خوبه چون باعث می‌شه که اطلاعات رو توی حافظه‌ بلند مدت‌تون ذخیره کنین. وقتی یک مطلب رو تکرار می‌کنین، مغزتون می‌فهمه که اون مطلب مهمه و باید بهش اهمیت بدین. اگه یک موضوع رو فقط یک بار بخونین و بعد بذارین کنار، مغزتون ممکنه فکر کنه که اون موضوع مهم نیست و بعدا فراموشش کنه.

اما اگه یک مطلب رو چند بار بخونین و بعد از فواصل زمانی مختلف بهش فکر کنین، مغزتون می‌فهمه که اون مطلب مفیده و باید بهش جا بدین. اینجوری یادگیری‌تون موثرتر و موندگارتر می‌شه. همچنین تاثیر منحنی فراموشی بر یادگیری کمرنگ‌تر میشه.

اطلاعات رو با خودتون مرتبط کنین

مرتبط کردن اطلاعات با خودتون یعنی اینکه وقتی یک چیز جدید یاد می‌گیرین، سعی کنین اون رو به چیزهایی که قبلا می‌دونستین یا تجربه کردین وصل کنین. مثلا اگه یک کلمه جدید یاد گرفتین، ببینین اون کلمه شبیه چه کلمه‌ایه که قبلا شنیدین یا خوندین. یا اگه یک مفهوم جدید یاد گرفتین، ببینین اون مفهوم رو توی چه موقعیتی می‌تونین به کار ببرین یا با چه چیزی می‌تونین مقایسه کنین.

این کار باعث می‌شه که اطلاعات رو بهتر فهمیده و یاد بگیرین. این روش برای یادگیری خوبه چون باعث می‌شه که اطلاعات رو تو حافظه‌تون ذخیره کنین. وقتی یک چیز رو با خودتون مرتبط می‌کنین، مغزتون اون رو به شبکه‌ای از اطلاعات دیگه که قبلا داشتین وصل می‌کنه. این باعث می‌شه که اون موضوع رو بهتر یاد بگیرین و از فراموشی جلوگیری کنین.

شما فقط کافیه که مطالبی که می‌خواین یاد بگیرین رو با چیزهایی که براتون معنی داره یا علاقه‌مند هستین وصل کنین. مثلا اگه شما علاقه‌مند به موسیقی هستین و می‌خواین یک مفهوم ریاضی رو یاد بگیرین، می‌تونین اون رو با یک قطعه موسیقی مورد علاقه خودتون مقایسه کنین و ببینین که چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی وجود داره.

عنصر تعامل اجتماعی رو به کار بگیرین

به کارگیری عنصر تعامل اجتماعی نقش خیلی مهمی در کمرنگ کردن تاثیر منحنی فراموشی بر یادگیری داره. یعنی اینکه وقتی یک چیز جدید یاد می‌گیرین، سعی کنین با دیگران در موردش صحبت کنین، سوال بپرسین، پاسخ بدین، گروه بسازین، همکاری کنین و از تجربه‌ها و دیدگاه‌های مختلف استفاده کنین.

مثلا اگه یک مفهوم جدید یاد گرفتین، ببینین دیگران چه فهمی از اون دارن، چه مثال‌ها و کاربردهایی براش می‌شناسن، چه سوالات و چالش‌هایی در موردش دارن و چه راه‌حل‌هایی پیشنهاد می‌دن. این کار باعث می‌شه که مطالب رو از زوایای مختلف ببینین و تحلیل کنین.

مزایای غلبه بر فراموشی

غلبه بر منحنی فراموشی برای یادگیری خوبه چون باعث می‌شه که یادگیری‌تون موثرتر و موندگارتر بشه. وقتی بر منحنی فراموشی غلبه می‌کنین، می‌تونین اطلاعات رو توی حافظه‌ بلند مدت‌تون ذخیره کنین و هر وقت لازم داشتین ازشون استفاده کنین.

از جمله مزایای غلبه بر منحنی فراموشی میشه به موارد زیر اشاره کرد:

• افزایش اعتماد به نفس و خودکارآمدی
• بهبود عملکرد تحصیلی و حرفه‌ای
• ایجاد علاقه و انگیزه برای یادگیری
• جبران افت تحصیلی

جمع‌بندی برای تاثیر منحنی فراموشی بر یادگیری

منحنی فراموشی یعنی اینکه وقتی یک موضوع جدید یاد می‌گیرین، بعد از مدتی اون رو فراموش می‌کنین. این اتفاق برای همه‌ ما میفته و نشون میده که حافظه‌مون محدوده. اما این یعنی باید بذاریم همه چیز یادمون بره؟ خیر.

می‌تونیم با روش‌هایی تاثیر منحنی فراموشی بریادگیری رو کم کنیم. روش‌هایی مثل تکرار، مرور، ارتباط و تعامل از منحنی فراموشی غلبه کنیم و اطلاعات رو توی ذهنمون نگه داریم.