اختلال نوشتن در کودکان باعث می‌شود کودک در مهارت نوشتن دچار مشکل شود و عملکرد متفاوتی با هم سن و سالانش داشته باشد. راهکارهای درمان اختلال نوشتن در کودکان می‌تواند سبب بهبود این اختلال در کودکان شود.
در مطلب پیش رو درباره اختلال نوشتن، علائم و ویژگی‌های آن و نیز راهکارهای درمان آن صحبت کرده‌ایم. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این اختلال و نشانه‌های آن و نیز شناسایی راهکارهای درمان اختلال نوشتن، تا پایان این مطلب از فاب با ما همراه باشید.
اختلال نوشتن در کودکان
نوشتن مهارتی مهم در زندگی انسان و یکی از بهترین روش‌ها برای درس خواندن کودکان است. به طور طبیعی کودکان از سن هفت سالگی و بعد از ورود به مدرسه نوشتن را یاد می‌گیرند. اما در این میان برخی از کودکان به دلیل داشتن اختلال نوشتن یا دیسگرافیا که نوعی اختلال در یادگیری است، قادر نیستند همچون دیگر کودکان بنویسند و مطالب را به درستی منتقل کنند.
نوشتن نیاز به سازماندهی چندین کارکرد مغزی دارد. برای نوشتن باید اطلاعات دریافت و جمع‌بندی شود تا با استفاده از مهارت‌های حرکتی، زبانی، شناختی، حافظه و… بتوان مفاهیم را منتقل کرد. بنابراین نوشتن فرایندی پیچیده است. برخی از کودکان نمی‌توانند مطالب را به خوبی از طریق نوشتن منتقل کنند و با بدخطی و نوشتن جمله‌های بی مفهوم به ما هشدار می‌دهند که دچار اختلال نوشتن هستند.
علائم اختلال نوشتن در کودکان
برخی از کودکان در نوشتن انشاء و وقایع مشکل دارند. آن‌ها نمی‌توانند اصوات گفتاری به طوری که قابل درک باشد، به نوشتار تبدیل کنند.
یکی از علائم اختلال نوشتن در کودکان، ناتوانی در هجی کردن است. هجی کردن یکی از توانمندی‌های مورد نیاز برای نوشتن است. افراد برای اینکه بتوانند به درک درستی از تطبیق و همخوانی بین اصوات و حالت نوشتاری کلمات برسند، باید در زمینه هجی کردن اصوات دارای مهارت قابل قبولی باشند. اغلب کودکانی که دچار اختلال نوشتن هستند، دست خط بسیار بد و ناخوانایی دارند و در سرعت نوشتن آن‌ها نیز بسیار کند است.
برخی از علائم شایع اختلال نوشتن عبارتند از:
- املای غلط و نوشتن با حروف بزرگ
- اندازه نامناسب کلمات
- فاصله نامناسب کلمات
- بسیار کند نوشتن
- دشواری زیاد در نوشتن
- محکم نگه داشتن مداد یا خودکار و گرفتگی دست
- حذف برخی از حروف و کلمات از جمله
- نگاه کردن به دست در حین نوشتن
- مشکل داشتن در کپی کردن کلمات
- تکرار کلمات با صدای بلند در هنگام نوشتن
- وضعیت غیر معمول دست یا بدن موقع نوشتن
دلایل ایجاد اختلال نوشتن در کودکان
ظاهر شدن علائم دیسگرافیا در دوران کودکی، معمولاً به خاطر مشکل در کدگذاری ارتوگرافی است. این یک جنبه از حافظه فعال است که به شما امکان می‌دهد کلمات نوشتاری را به طور دائمی به خاطر بسپارید و نحوه حرکت دست‌ها یا انگشتان برای نوشتن این کلمات را به یاد بیاورید.
اختلال در نوشتن باعث می‌شود که کودکان و بزرگسالان در نوشتن کلمات، جملات و حتی گاهی حروف جداگانه دچار مشکل شوند. این بدان معنی نیست که شما نمی‌دانید چگونه حروف و کلمات را بخوانید، هجی کنید، یا تشخیص دهید. در عوض، مغز شما در پردازش کلمات و نوشتن مشکل دارد.
هنگامی که دیسگرافیا یا اختلال نوشتن در بزرگسالان معمولا به علت سکته یا آسیب مغزی ایجاد می‌شود. ما در قسمت بالایی مغز خود یک لوب آهیانه‌ای راست و چپ داریم. هر کدام از آن‌ها با مهارت‌های مختلفی مانند خواندن و نوشتن و همچنین پردازش حسی از جمله درد، گرما و سرما همراه هستند. به طور خاص، آسیب به لوب آهیانه‌ای از مغز ممکن است منجر به ایجاد اختلال خواندن شود.
مشکلات کودکانی که اختلال نوشتن دارند چیست؟
کودکانی که اختلال نوشتن دارند معمولا سر کلاس درس هنگام نوشتن بسیار کند هستند و از سایر همکلاسی‌هایشان عقب می‌مانند. این افراد به دلیل تمرکز بیش از حد روی نوشتن و کلمات سرعت پایینی در نوشتن دارند.
همچنین ممکن است افرادی که اختلال نوشتن دارند به خاطر کندی در نوشتن و خط ناخوانا و بدی که دارند به تنبلی متهم شوند. در این مورد معلم‌ها و والدین باید نهایت دقت را به خرج داده و به کودکان دارای اختلال نوشتن اتهام تنبلی نزنند.
راهکارهای درمان اختلال نوشتن
برخی از راهکارهایی که می‌توانند به درمان اختلال نوشتن کمک کنند عبارتند از:
- تغییر در شیوه نوشتن: نگه داشتن مداد یا خودکار به شیوه‌ای متفاوت به منظور سهولت در نوشتن در هنگام نوشتن می‌تواند سبب بهبود اختلال نوشتن شود.
- کار با خاک رس و مدل سازی: بازی و تمرین کودک با خاک رس می‌تواند سبب تقویت کارکرد دست و بهبود اختلال نوشتن شود.
- انجام پازل‌های اتصال نقاط، بازی‌های ردیابی حروف و رسم خطوط دارای پیچ و خم، از دیگر راهکارهای بهبود اختلال نوشتن هستند.
چگونه به کودکی که اختلال نوشتن دارد کمک کنیم؟
والدین کودکانی که اختلال نوشتن دارند باید با معلم کودک صحبت کرده و برای حل مشکلات نوشتاری کودک با او همکاری کنند. با انجام چند کار ساده میتوان به کودک مبتلا به اختلال نوشتن کمک کرده و از افت تحصیلی او جلوگیری کرد. برخی از مواردی که به کودک مبتلا به اختلال نوشتن کمک می‌کنند عبارتند از:
- استفاده کردن از رایانه برای انجام تکالیف و فعالیت‌ها
- به کارگیری تکالیف و امتحانات شفاهی به جای امتحانات کتبی
- دادن وقت اضافه به کودکانی که اختلال نوشتن دارند در زمان امتحانات و انجام تکالیف
- ارائه صحبت‌های معلم به صورت چاپی یا شفاهی به کودک
- استفاده از کاغذهای گراف یا خط کشی شده
- استفاده از ابزار نوشتاری خاص برای سهولت در نوشتن
جمع‌بندی راهکارهای درمان اختلال نوشتن در کودکان
اختلال در نوشتن یا دیسگرافیا یک نوع اختلال در یادگیری است. کند نویسی و خط نامفهوم و ناخوانا از علائم این اختلال است. والدین باید به محض شناسایی این اختلال در کودک نسبت به درمان آن اقدام کنند و از درمانگران متخصص کمک بگیرند. راهکارهای ساده‌ای هم برای بهبود این اختلال و کمک به کودکانی که اختلال نوشتن دارند وجود دارد که برخی از آن‌ها در مطلب بالا ذکر شده است.
همچنین بخوانید: آموزش فارسی به کودکان خارج از کشور
