تقویت هوش هیجانی دانش‌آموزان

هوش هیجانی دانش‌آموزان

تقویت هوش هیجانی دانش‌آموزان می‌تونه به اون‌ها کمک کنه تا احساسات خودشون و دیگران رو بهتر مدیریت کنن. همینطور به اون‌ها کمک می‌کنه تا موفقیت بیشتری در کلاس درس پیدا کرده و برای یک حرفه موفق آماده بشن. EQ بالا می‌تونه از خیلی جهات و نه‌ تنها در مدرسه به دانش‌آموزان کمک کنه.

افرادی هستن که می‌تونن در شرایط خاص یا استرس‌زا، احساسات خودشون رو کنترل کنن و در لحظه و با آرامش تصمیمات درستی بگیرن. در واقع می‍شه گفت هوش هیجانی بالایی دارن. تقویت هوش هیجانی یکی از راهکارهای بالا بردن یادگیری دانش‌آموزانه.

آموزش تکنیک‌های افزایش هوش هیجانی یکی از مهمترین کارهاییه که هر فردی برای داشتن یک زندگی متعادل باید بهش توجه کنه. هوش هیجانی از داشتن ضریب هوشی بالا مهمتره و توی زندگی اجتماعی هر شخص تاثیرات مثبتی می‌ذاره. ما قراره در مورد همین موضوع یعنی هوش هیجانی، تکنیک‌های افزایش هوش هیجانی و اهمیت اون در زندگی اشخاص صحبت کنیم.

داشتن هوش هیجانی بالا، به عنوان بهره‌ هیجانی یا EQ شناخته میشه. افرادی که EQ بالایی دارن از اطلاعات احساسی، برای هدایت تفکر و رفتارشون استفاده می‌کنن. اون‌ها به راحتی می‌تونن احساساتشون رو برای انطباق با محیط اطرافشون در هنگام دستیابی به اهداف، تنظیم کنن. در واقع افراد با هوش هیجانی بالا این توانایی رو دارن که احساساتشون رو مدیریت کرده و از اون‌ها به نفع خودشون استفاده کنن.

با ضریب هوشی بالا، ایجاد روابط قوی‌تر برای دانش‌آموزان آسون‌تر میشه، بهتر می‌تونن با یک تیم در پروژه‌های مدرسه کار کنن و در نهایت، در دنیای تجارت و کار بهتر عمل می‌کنن. تا آخر این مقاله با ما همراه باشین تا هر اون چیزی که باید درباره تقویت هوش هیجانی بدونین به شما بگیم.

هوش هیجانی چیه؟

قبل از اون که به مبحث تقویت هوش هیجانی بپردازیم بهتره اول با مفهوم اون به‌طور عمیق آشنا بشین. هوش هیجانی به این اشاره داره که چگونه یک فرد می‌تونه احساسات رو در خود و دیگران شناسایی، کنترل و ارزیابی کنه.

بعضی از محققان فکر می‎کنن این مهارت‌ها ژنتیکی هستن، اما بیشتر اون‌ها معتقدن که میشه اون‌ها رو آموخت یا حداقل تقویت کرد. تقریباً همه این موضوع رو می‌دونن که برای موفقیت در زندگی، هم ضریب هیجانی   (EQ)و هم ضریب هوشی بالا لازمه.

اینطوری می‌تونیم احساسات خودمون رو کنترل کنیم و بدونیم در برابر هر فرد هم چطور باید رفتار کنیم و در هر شرایطی چه واکنشی در مقابل رفتار هر فرد داشته باشیم.

به گفته مارگارت اندروز، دانشیار سابق بخش آموزش مداوم دانشگاه هاروارد و مدرس فعلی هوش هیجانی در برنامه رهبری هاروارد، “هوش هیجانی برای ایجاد، حفظ روابط و تأثیرگذاری بر دیگران (مهارت‌های کلیدی که به افراد در طول حرفه‌شان کمک می‌کنه)، حیاتیه.”

ویژگی‌های افراد با هوش هیجانی بالا

• خودآگاه
• انتقادپذیر
• شنونده خوب
• باانگیزه
• دارای اهداف شخصی
• کنترل روی احساس
• شناخت احساسات دیگران
• همیشه در حال یادگیری
• مسئولیت‌پذیر
• مستقل
• ریسک پذیر
• همدل و همراه
• درک بالا

مؤلفه‌های اصلی برای تقویت هوش هیجانی

خب‌ ما در بالا از برخی ویژگی‌های افراد با هوش هیجانی بالا گفتیم و تا این بخش از مقاله با مفهوم کلی هوش هیجانی آشنا شدین. حالا سوال اینجاست چطوری هوش هیجانی خودمون رو مثل اون‌ها بالا ببریم؟

جواب سوال اینه که باید آموزش تکنیک های افزایش هوش هیجانی رو جدی بگیرین. باید تلاش کنین به ویژگی‌هایی که گفتیم دست پیدا کنین. می‌پرسین چطوری؟ ما به شما کمک می‌کنیم پس همچنان همراه ما باشین. در ادامه از تکنیک‌های افزایش هوش هیجانی میگیم.

برای اینکه بتونین به درستی به تقویت هوش هیجانی بپردازین، بهتره با مولفه‌های اون آشنا بشین. این مولفه‌ها برای تقویت هوش هیجانی دانش‌آموزان عبارتند از:

خودآگاهی؛ خودتون رو بشناسین

خودآگاهی به چگونگی درک یک فرد از احساساتش اشاره داره. این ویژگی سنگ‌بنایی برای تقویت هوش هیجانی دانش‌آموزان به شمار میره و سه مولفه دیگه همگی به میزان تسلط فرد بر خودآگاهی بستگی داره. این ویژگی شامل آگاهی از چگونگی تأثیر احساسات خود بر دیگرانه. خیلی‌ها بر این باورن که افراد خودآگاه خلاق‌تر و با اعتماد‌به‌نفس هستن و تصمیمات بهتری می‌گیرن.

شناخت خودتون باعث میشه نسبت به عواطف و احساساتتون و دلیل بروز هر کدوم از این احساسات آگاهی داشته باشین. وقتی خودتون رو بشناسین، دلیل عصبانیت‌ها و غم و شادی خودتون رو می‌دونین و وقتی در شرایطش قرار می‌گیرین می‌تونین به خوبی این احساسات رو کنترل کنین یا به شکلی دست بروزشون بدین.

خودآگاهی باعث افزایش هوش هیجانی شما میشه. شناخت خودتون به زمان زیادی نیاز داره. اگه فکر می‌کنین به تنهایی سخته که به شناخت و آگاهی نسبت به خودتون برسین پس حتما از یک مشاور یا کوچ کمک بگیرین.

اهداف شخصی داشته باشین

داشتن هدف در زندگی از مهم‌ترین روش‌های افزایش هوش هیجانی به حساب میاد. داشتن هدف علاوه بر این که از شما شخص موفق و منظمی در جامعه می‌سازه، شما رو تبدیل به آدمی می‌کنه که دیگران بیشتر نسبت بهش حس اعتماد و باور دارن و اون رو آدم مثبت و هدفمند و جذابی می‌بینن.

شنونده خوبی باشین

خوب شنیدن یکی از ویژگی‌های مثبت هر انسانیه. برای افزایش هوش هیجانی بهتره که تمرین کنین که دیگران رو خوب بشنوین و این کار رو می‌تونین با خانواده و دوستان خودتون شروع کنین. وقتی به دیگران اهمیت میدین و توی چشم‌هاشون نگاه می‌کنین و به حرف‌هاشون گوش میدین، به اون‌ها حس مهم بودن و دیده شدن میدین و همین کار هوش هیجانی شما رو بالا می‌بره و آدم‌ها باهاتون حس راحتی پیدا می‌کنن.

خود‌مدیریتی

خود‌مدیریتی یکی از مولفه‌های اساسی برای تقویت هوش هیجانی دانش‌آموزانه. این ویژگی بر پایه خودآگاهی استواره. خود‌مدیریتی خوب به این معنیه که از اونجایی که شما از احساساتتون آگاه هستین، بتونین رفتارهای ناشی از اون رو کنترل و مدیریت کنین.

یکی از مثال‌های خوب در این باره اینه که وقتی چیزی شما رو عصبانی می‌کنه، به جای اینکه فوراً به صورت کلامی یا فیزیکی با اون برخورد کنین، عقب‌نشینی کرده و نفس عمیق بکشین. تصمیم‌گیری از روی عصبانیت و تداوم ارتباطات فردی به ندرت با هم سازگارن.

آگاهی اجتماعی

مؤلفه کلیدی در آگاهی اجتماعی همدلیه. فردی که آگاهی اجتماعی خوبی داره می‌تونه با احساسات دیگران ارتباط برقرار کرده و بر اساس اون عمل کنه. این موضوع با قرار دادن خود به جای دیگران فرق داره. آگاهی اجتماعی در مورد اون چیزیه که طرف مقابل احساس می‌کنه، نه اونچه که شما به جای اون احساس می‌کنین. افرادی که مهارت‌های آگاهی اجتماعی قوی دارن، معمولا مهربون و مورد احترام هستن.

مدیریت روابط

مدیریت روابط که به اون مهارت‌های اجتماعی هم گفته میشه، اغلب چیزیه که یک مدیر خوب رو از یک مدیر متوسط متمایز می‌کنه. این مهارت‌ها شامل نفوذ، مدیریت تعارض، کار گروهی و توانایی الهام بخشیدن به دیگرانه. اون‌ها نه ‌تنها برای ایجاد روابط کاری قوی مفید هستن، بلکه به تقویت هوش هیجانی هم کمک می‌کنن.

راهکارهای طلایی برای تقویت هوش هیجانی دانش‌آموزان

یک قاعده کلی در رابطه با تقویت هوش هیجانی دانش‌آموزان وجود داره. ما بر این عقیده‌ایم که هوش هیجانی یک فرد رو میشه با صرف زمان و تلاش، تقویت کرد. بعضی از راه‌های طلایی تقویت هوش هیجانی عبارتند از:

1. تمرین خودآگاهی

همون‌طور که در اول مقاله گفتیم، خودآگاهی خوب برای تقویت هوش هیجانی دانش‌آموزان ضروریه. بعضی از راه‌های افزایش این ویژگی شامل تمرین ذهن‌آگاهیه که بر زمان حال و اجتناب از نگرانی‌های غیرضروری در مورد آینده تمرکز داره.

همینطور می‌تونین از دوستان و خانواده مورد اعتمادتون بخواین که در مورد میزان همدلی، انعطاف‌پذیری، همکاری و سازگاری شما به شما بازخورد بدن. از این بازخورد می‌تونین برای تقویت هوش هیجانی‌تون استفاده کنین.

2. همدل و همراه خودتون و دیگران باشین

توانایی درک احساسات دیگران برای تقویت هوش هیجانی دانش‌آموزان مهمه. شما می‌تونین با خوندن رمان یا مقاله و تماشای فیلم توانایی خودتون رو در انجام این کار افزایش بدین. نکته کلیدی اینه که شما چیزی رو احساس کنین. این حس می‌تونه خشم، غم، شادی یا هر احساس دیگه‌ای باشه.

سعی کنین در شرایط ویژه خودتون و دیگران، همدلی و همراهی داشته باشین. اگه در شرایط سختی قرار می‌گیرین، با خودتون همراه باشین و همدلی کنین، از خودتون عصبانی نشین، خودتون رو ترک نکنین و بدونین که جز خودتون هیچکس شما رو به قدر کافی درک نمی‌کنه و نمی‌فهمه و کنارتون نیست.

همین کار رو با آدم‎‌ها هم بکنین. در شرایط سخت کنارشون باشین. این کار دلیلیه که باعث افزایش هوش هیجانی شما میشه.

3. مثبت اندیشی و تقویت هوش اجتماعی

مثبت اندیشی نه‌ تنها باعث میشه که دنیای اطراف شما خوشایندتر باشه، بلکه به عملکرد بهتر مغز و تقویت هوش هیجانی دانش‌آموزان هم کمک می‌کنه. جملات تاکیدی مثبت ممکنه به کاهش استرس و افزایش عملکردهای یادگیری کمک کنه. جملات تاکیدی همینطور به دفع افکار منفی و داشتن دیدگاه شادتر نسبت به زندگی کمک می‌کنه. در نهایت مثبت اندیشی تاثیرات به‌سزایی در تقویت هوش هیجانی دانش‌آموزان داره.

4. انتقادپذیری

انتقادپذیری در مسیر تقویت هوش هیجانی دانش‌آموزان می‌تونه چالش‌برانگیز باشه، به خصوص اگه بعضی از اون‌ها به‌صورت انتقاد سازنده باشه. وقتی کسی از شما انتقاد می‌کنه، به جای اینکه حالت تدافعی بگیرین و بهونه بیارین، از اون‌ها برای رشد و پیشرفتتون در موقعیت‌های مشابه بعدی استفاده کنین. انتقادپذیری، آزمون نهایی مهارت‌های شنیداری شماست.

سعی کنین در برابر انتقاد دیگران منعطف باشین و عصبانی نشین. اگه حرف‌های شخصی توهین‌آمیز بود یا اون شخص قصد تخریب شما رو داشت باید با اعتماد به نفس رفتار کنین و توی این یک مورد نباید سکوت کنین.

همین کار باعث افزایش هوش هیجانی در شما میشه. یعنی منعطف بودن و پذیرفتن نقد درست دیگران و شنیدن نظراتشون و برخورد صحیح کردن در برابر کسی که به جای نقد قصد تخریب شما رو داره.

5. باانگیزه باشین

سعی کنین همیشه در اجتماع به عنوان آدمی با انگیزه و مثبت شناخته بشین. آدمی که تلاش می‌کنه و دائما از شرایط زندگیش ناراضی نیست و به جای غر زدن با ادامه دادن و تلاش کردن انرژی خودش رو حفظ می‌کنه. این کار باعث افزایش هوش هیجانی میشه. این که آدم‌ها شما رو فردی با تلاش و پشتکار بشناسن. اما یادتون نره هر آدمی گاهی هم حالش خوب نیست. در ادامه در مورد این موضوع هم صحبت می‌کنیم.

6. درک انگیزه‌های خود

گاهی اوقات ما بدون اینکه به طور کامل دلیل اون رو بدانیم، تکانشی عمل می‌کنیم. یک فرد با EQ  بالا تلاش می‌کنه تا قبل از انجام کاری، انگیزه‌ پشت اون کار رو پیدا کنه. این عمل نه‌ تنها از گرفتن تصمیمات بد و تکانشی جلوگیری می‌کنه، بلکه علاوه بر تقویت هوش هیجانی دانش‌آموزان به اون‌ها کمک می‌کنه تا خودآگاه‌تر بشن؛ بنابراین برای تقویت هوش هیجانی خود بهتره درکتون رو از انگیزه‌ها، احساسات و رفتارتون بالا ببرین.

کتاب‌های کاملی در مورد چگونگی درک انگیزه‌های خود نوشته شده. با این حال، یک شروع خوب اینه که مطمئن بشین بر اساس واقعیت عمل می‌کنین و نه فقط ادراک. ولی ما در بیشتر مواقع تجربیات و باورهای گذشته‌مون رو وارد فرآیند تصمیم‌گیری می‌کنیم.

7. کنترل احساسات منفی؛ روی احساساتتون کنترل داشته باشین

خب اینجاست که باید بگیم لازمه که احساساتتون رو کنترل کنین و بدونین در هر شرایطی و در برابر هر آدمی چطور باید رفتار کنین یا احساسی رو بروز بدین که نه باعث آزار خودتون بشه نه دیگری رو ناراحت کنه.

این کار باعث افزایش هوش هیجانی شما میشه. لازمه بگیم که برای کنترل احساساتتون نیاز به تمرین دارین. یکی از کارهایی که می‌تونین بکنین اینه که قبل از بروز هر احساس یا انجام هر عملی صبر کنین و خوب فکر کنین تا تصمیم درستی بگیرین و بعدا از حرف یا رفتارتون پشیمون نشین.

افراد با EQ بالا به ندرت در خشم یا ناامیدی واکنش نشون میدن. در مقابل احساسات و شرایطشئن رو بررسی می‌کنن و فقط زمانی عمل می‌کنن که احساسات‌شون رو تحت کنترل داشته باشن. البته توجه کنین برای دور نگه داشتن احساسات و افکار منفی و در نهایت تقویت هوش هیجانی دانش‌آموزان، تمرین مراقبه، تأمل، دعا و تمرکز فعالانه بر روی جملات تاکیدی یا افکار خوب، مناسب‌ترین راهکاره.

8. احساسات دیگران رو بشناسین

علاوه بر این که باید خودتون و احساساتتون رو بشناسین، لازمه که نسبت به اطرافیانتون هم یک شناخت نسبی داشته باشین تا بدونین در برابرشون چطور باید رفتار کنین. این کار هم باعث افزایش هوش هیجانی شما میشه. پس خوب به آدم‌ها توجه کنین و در تعاملاتتون همیشه روی رفتار و نظر و عمل دیگران دقت کنین تا بتونین نسبت بهشون آگاهی کمی پیدا کنین.

9. شبکه‌سازی و تقویت هوش هیجانی

شبکه‌سازی به شما این فرصت رو میده که با افراد بیشتری ارتباط برقرار کرده و هر چه با افراد بیشتری روبرو بشین، بیشتر می‌تونین همدلی و ایجاد رابطه رو تمرین کنین. تماس‌هایی که در موقعیت‌های مختلف برقرار می‌کنین می‌تونن به شما کمک کنن تا در مسیر شغلی و کسب‌وکار آینده‌تون به خوبی پیش برین.

10. همیشه در حال یادگیری باشین

در کل ارتقا دادن خودتون هوش هیجانی شما رو هم افزایش میده. پس سعی کنین همیشه در حال یادگیری کاری جدید باشین و هیچوقت از یادگیری و دونستن دست برندارین. یکی از بهترین روش‌های افزایش هوش هیجانی یادگیری مستمره که از تو آدم توانمندی در جامعه می‌سازه.

11. مسئولیت پذیر باشین

برای افزایش هوش هیجانی خودتون، کاری که باید انجام بدین اینه که مسئولیت پذیر باشین. یعنی اگه کاری رو برعهده می‌گیرین به درستی و سر موقع انجامش بدین و اگه اشتباهی می‌کنین بپذیرین که اشتباه کردین. این کار شخصیت شما رو تبدیل به شخصیتی صادق، قابل اعتماد و مثبت می‌کنه. در اجتماع، کسی که آدم مسئولیت پذیری باشه بهش اعتماد میشه و می‌تونه جایگاه خوبی بین مردم داشته باشه.

12. به دیگران وابسته نباشین

اگه با آدم‌ها در روابط اشتباه و سمی قرار می‌گیرین، بهترین کار اینه که از اون شخص جدا بشین و به زندگی خودتون برسین تا صدمه نبینین. این کار یعنی شما برای خودتون و وقت و انرژی و شخصیتتون ارزش و احترام خاصی قائلین و اجازه نمی‌دین هر کسی هرطور که دلش خواست باهاتون حرف بزنه و رفتار کنه.

این وابسته نبودن به دیگران باعث افزایش هوش هیجانی شما میشه چون به درستی تونستین تشخیص بدین آدمی یا شرایطی مناسب شما نیست و از اون آدم یا شرایط فاصله گرفتین.

13. ریسک پذیر باشین

کمی از محدوده امن خودتون خارج بشین و کارهای جدیدی رو امتحان کنین. بله شما باید ریسک پذیر باشین. این یکی از راه‌های افزایش هوش هیجانی به حساب میاد که باید بهش توجه کنین.

اگه همیشه یک نوع غذاهای خاص رو می‌خورین، یک بارم یک غذای جدید امتحان کنین. همیشه کارهاتون رو تکرار نکنین و دست به کارهای جدید بزنین و چیزهای جدیدی رو تجربه کنین و یاد بگیرین.

15. خودتون و دیگران رو درک کنین

وقتی شروع به شناخت خودتون می‌کنین، کم کم می‌تونین خودتون رو بخاطر همه کارهایی که کردین درک کنین و دیگه قضاوت نکنین. این کار باعث افزایش هوش هیجانی شما میشه. وقتی بتونین خودتون رو درک کنین، دیگران رو هم می‌تونین درک کنین و دیگه اون‌ها رو بابت هر کار یا حرفی که می‌زنن به سادگی قضاوت نمی‌کنین.

درک خودتون و دیگران یکی از مهم‌ترین نشونه‌های هوش هیجانی در افراده. با بالا بردن درکتون، به راحتی خودتون رو جای افراد می‌ذارین و از پیش داوری کردن دست برمی‌دارین.

مزایای تقویت هوش هیجانی

داشتن رضایت تحصیلی بالاتر و شادتر بودن در زندگی فقط دو مورد از مزایای تقویت هوش هیجانی دانش‌آموزانه. به گزارش «سایک سنترال»، بعضی از مزایای دیگه تقویت هوش هیجانی عبارتند از:

• توانایی تطبیق با ضرب‌الاجل‌ها؛
• افرادی که EQ بالایی دارن، مهلت‌ها رو درک می‌کنن و می‌تونن بدون استرس در این مهلت‌ها کار کنن؛
• پذیرش انتقاد و درس گرفتن از اون؛
• انعطاف‌پذیری و کنار اومدن با دوستان در مدرسه.

اهمیت هوش هیجانی در زندگی

افزایش هوش هیجانی بایث میشه در روابطمون موفق‌تر عمل کنیم. چه روابط خانوادگی و دوستانه چه اجتماعی و چه کاری.

در کل می‌تونیم در جامعه به درستی خودمون رو به درستی بروز بدیم و منظور خودمون رو به آدم‌ها منتقل کنیم، احساساتمون رو به روشی درست بروز بدیم و در مقابل، دیگران رو هم بفهمیم و متوجه احساساتشون بشیم و بهترین رفتار رو باهاشون داشته باشیم.

لازمه بدونین که هوش هیجانی توی محل کار باعث میشه تعامل مثبتی با همکارانتون داشته باشین و در کار هم پیشرفت کنین.

جمع‌بندی برای تقویت هوش هیجانی

هوش هیجانی شامل ظرفیت تشخیص و مدیریت حالات و احساسات در موقعیت‌های دنیای واقعیه. با در نظر گرفتن نقطه شروع رشد مهارت‌های اجتماعی و عاطفی، هوش هیجانی می‌تونه موفقیت تحصیلی آینده دانش‌آموزان رو تضمین کنه.

به همین دلیل تصمیم گرفتیم راهکارهای موثر جهت تقویت هوش هیجانی دانش‌آموزان رو در این مطلب به طور مفصل شرح بدیم. امیدواریم مطالب گفته شده در این مقاله از فاب برای شما مفید واقع شده باشه.